5-мавзу. Ўзбекистонда демократик, фуқаролик жамияти асосларининг шаклланиши, амалга оширилган сиёсий ислоҳотлар (2 соат)

QONUN CHIQARUVCHI HOKIMIYAT

hokimiyat bo‘linishi prinsipi va nazariyasiga muvofiq davlatning uch hokimiyat tarmog‘idan biri. Qonun chiqaruvchi hokimiyat. Konstitutsiya va qonunlarni qabul qilish, ularga tegishli o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish, zarur hollarda ularni belgilangan tartibda bekor qilish vakolatlariga ega bo‘ladi.

Мустақилликнинг дастлабки йилларида

республикамизда қонун чиқарувчи ҳокимият органи сифатида 1990 йил февралда сайланган Олий Кенгаш фаолият кўрсатди. Олий Кенгаш ўзининг беш йиллик фаолияти даврида 200 га яқин қонун ва 500 дан ортиқ қарорлар тайёрлади ва қабул қилди.

 

Олий Кенгаш мамлакатимиз тарихида биринчи бор Президентни сайлади, Ўзбекистон суверинтети тўғрисида Декларацияни, Ўзбекистон давлат мустақиллиги асослари тўғрисида тарихий қонунни ва бошқа муҳим ҳужжатларни қабул қилди. Олий Кенгаш давлат мустақиллигининг сиёсий-ҳуқуқий асосларини, маънавий негизларини тайёрлади ва амалга оширди. Олий Кенгаш жамиятда ўзаро тотувликни сақлаш принципини яхши англаган ҳолда фаолият юритди, очиқ, демократик жамият қуриш ва эркин бозор муносабатларига ўтишга асос солувчи муҳим қонунларни ишлаб чиқди ва қабул қилди.

1992 йил қабул қилинган Ўзбекистон Республикаси Конституциясига мувофиқ Республика парламентининг номи Олий Мажлис деб аталадиган бўлди. Конституциянинг 76-моддасида "Ўзбекистон Республикасининг Олий Мажлиси олий давлат вакиллик органи бўлиб, қонун чиқарувчи ҳокимиятни амалга оширди", деб белгилаб қўйилди.
1994 йил 25 декабрь куни Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисига биринчи марта эркин, демократик ва кўп партиявийлик ва муқобиллик асосда сайлов ўтказилди. Олий Мажлисга 250 депутат сайланди.
Бугунги кунда, мазкур сиёсий партиялар Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ҳамда вилоят, туман ва шаҳар вакиллик органларида ўз депутатлик мандантларига эга.

Сўнги йилларда, Ўзбекистонда кўппартиявийлик тизимини шакллантириш ва фаолияти самарадорлигини ошириш борасида етарлича ҳуқуқий асослар яратилди дейишимиз мумкин.