5-Мавзу: Молиявий натижалар ва рентабеллик таҳлили Молиявий натижалар, фойда ва рентабелликни ифодаловчи кўрсаткичлар таҳлилининг аҳамияти, мазмуни, мақсади ва вазифалари

Download 213,43 Kb. bet 26/28 Sana 24.02.2022 Hajmi 213,43 Kb. #196064

Bog'liq
5 Mavzu

Bu sahifa navigatsiya:

• Қарз капиталининг рентабеллиги
• Инвестицияланган капиталнинг рентабеллиги
• Ходимларга ва улар номидан қилинган харажатлар рентабеллиги
• Сотув рентабеллиги
• Ишлаб чиқариш рентабеллиги
• Фойда ва рентабелликни ошириш имкониятларини аниқлаш

Ўз маблағларининг рентабеллиги	Соф фойда суммасининг ўзгариши	Ўз маблағлари ўртача йиллик қийматининг ўзгариши
Ўтган йил	6.5	6,0	-2,9
Ҳисобот йили	9.6
Фарқи (+;-)	3.1	12,5-6,5	9,6-12,5
	Қарз капиталининг рентабеллиги	Соф фойда суммасининг ўзгариши	Қарз капитали ўртача йиллик суммасининг ўзгариши
Ўтган йил	9.2	8,6	-11,0
Ҳисобот йили	6.8
Фарқи (+;-)	-2.4	17,8-9,2	6,8-17,8
	Инвестицияланган капиталнинг рентабеллиги	Соф фойда суммасининг ўзгариши	Инвестицияланган капитал суммасининг ўзгариши
Ўтган йил	82.5	76,1	-40,5
Ҳисобот йили	117.6
Фарқи (+;-)	35.1	158,6-82,5	117,6-158,6
	Ходимларга ва улар номидан қилинган харажатлар рентабеллиги	Соф фойда суммасининг ўзгариши	Ходимларга ва улар номидан қилинган харажатлар рентабеллиги
Ўтган йил	56.6	52,2	-28,9
Ҳисобот йили	79.9
Фарқи (+;-)	23.3	108,8-56,6	79,9-108,8
	Сотув рентабеллиги	Сотишдан ялпи фойда ўзгариши	Сотишдан соф тушум ўзгариши
Ўтган йил	26.3	32,8	-20,7
Ҳисобот йили	38.4
Фарқи (+;-)	12.1	59,1-26,3	38,4-59,1
	Ишлаб чиқариш рентабеллиги	Соф фойда ўзгариши	Асосий ва айланма капитал ўзгариши
Ўтган йил	35.8	44,5	-18,0
Ҳисобот йили	62.3
Фарқи (+;-)	26.5	80,3-35,8	62,3-80,3

Омилли таҳлил натижаларидан шуни хулоса қилиш мумкинки, корхонада барча рентабеллик кўрсаткичларига сифат омили бўлган соф фойданинг ўсиши, маҳсулот (иш ва хизмат)ларни сотишдан ялпи фойданинг ўзгариши ижобий таъсир қилган.
Иккинчи таъсир бирлиги бўлган активлар, жорий активлар, узоқ муддатли активлар, капитал, қарз капитали, инвестицияланган капитал, ходимлар номидан қилинган харажатлар, сотув ҳажми, ишлаб чиқариш харажатларининг ўзгариши салбий таъсир қилган. Уларнинг мутлақ таъсир даражасини юқоридаги жадвал маълумотларидан ҳам кўриш мумкин.


Фойда ва рентабелликни ошириш имкониятларини аниқлаш

Фойда ва рентабелликни ошириш имкониятларини аниқлаш ва улар бўйича якуний аналитик хулосаларни тайёрлаш, бошқарув қарорларини қабул қилишда муҳим масала ҳисобланади. Шу сабабли ҳам молиявий натижалар ва рентабеллик таҳлилининг якунида корхонада фойдани келгусида ўстириш юзасидан (бўлиб ўтган жараёнлар натижаси ва бой берилган) имкониятларни келгусида ишга солиш ва юқори унум, натижага эришиш юзасидан аниқ чора-тадбирларни белгилашга ҳамда сотишга алоҳида аҳамият қаратилади.

Фойда ва рентабеллик доимо қатор омиллар ҳисобига ўзгариб боради. Шу сабабли ҳам, фойда ва рентабелликни ўстириш имкониятларини ўрганишда биринчи навбатда унинг ўзгаришига таъсир этувчи омилларга аҳамият қаратилади. Уларнинг асосийлари қаторига ишлаб чиқариш харажатлари, сотиш ҳажми таъсир бирликлари киритилади.
Таъсир этувчи бирликларни ички ва ташқи омилларга бўлиб ўрганиш уларни бошқаришни тўғри белгилаш имконини ҳам беради.
Фойда ва рентабеллик ўзгаришига таъсир этувчи ички омилларга қуйидагилар киради: инновацион активларда маҳсулотларнинг янги таркибини яратиш ва уларга харажатларни иқтисод қилишнинг технологик янгиликларини қўллаш; тадбиркорлик лаёқатининг устунлиги; товарларнинг бозорийлигини таъминлашнинг муҳим омили бўлган маҳсулот сифатини бошқариш; янги техника ва технологияларни қўллаш орқали энергия тежамкорлиги, моддий харажатлар янги турларидан фойдаланиш, уларнинг сарф меъёрларини камайтириш; товар, иш ва хизматларнинг рақобатдошлигини ошириш; янги бозорларни ўзлаштириш; маҳсулотнинг харажат сиғимини камайтириш; асосий ва айланма капиталдан имкон қадар самарали фойдаланиш; бошқарув ҳисоби, ички аудитга муҳим аҳамият қаратиш; самарали бошқарув тизимини йўлга қўйиш ва ҳ.к.лар киради.
Ташқи омиллар қаторига: мамлакатда пул-кредит сиёсати; бюджет -солиқ сиёсати; бож тўловлари ва йиғимлари таърифлари; товар бозорлари канюктураси; инфляция даражаси; ишлаб чиқариш ресурслари (ёқилғи, электр энергия, хом ашё ва материаллар) баҳосининг ўзгариши ва бошқа омиллар киради.

Download 213,43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: