5-laboratoriya ishi quyma ishlab chiqarish. Texnologiyasini o’rganish. Qolib turlari

Vagranakaning ishga tayyorlash va erish jarayoni Erish jarayoni tamom bo’lgandan sung sovugan vagrankani ishga tushirish kerak. Buning uchun vagranka devorlarining tuplagichlarini devorlari shlakdan yahshilab tozalanadi. Vagranka devorlarini buzilgan nuQsonlari tuzatiladi. Futirovkalari tahmirlangandan sung kuritiladi. Bunda vagranka tubi berkitilib mahsus teshik orkali utin solinadi va yondiriladi. Utin yongach ustiga koks solinadi. Koks yonib chug bulgach devorlar ham kuriydi. Sung havo bilan vagranka ichi pudalib kul va changlardan tozalanadi.

Vagrankaga shihta materiallarini yuklash ungay bo’lishi uchun maydon mavjud, bu maydonni koloshnik maydon deb ataladi. Shihtani pechga kul yoki mehanik kurilma bilan yuklanadi. Bunda asosan shihta mehanik usul bilan yuklanib badya deb ataladi. Badrya konsol kranida joylashgan bo’lib tubi ochilib yopilishi mumkin. Vagrankaga shihta materiallari katlam-katlam kilib tuldiriladi.

Avval yonib to’rgan koksga metall kolosh, keyin yonilgi flyus va yana metal va hakozo.

Koloshning kalinligi 150-250 mm urtasida. Havo, vagrankaga kolosh materiallari bilan tuldirilgandan sung beriladi. Erish jarayoni vaktida vagrankaning kolosh bilan doim tuldirib turiladi

.
Havo haydalishi bilan bilan erish jarayoni boshlanadi. Tugri tayyorlangan vagranka jarayon boshlangandan keyin 5 minutdan sung chuyan bera boshlaydi.

Jarayonnini tezlatish uchun kizdirilgan havo yoki kislarod beriladi. Vagranka gorniga erib tushgan metallar gorndagi yonilgi bilan tegib aloka kilib turadi. Katta temperaturada erigan metall bilan yonilgining kimyoviy reakstiyasi boradi. Metal yonilgi hisobiga uglerodlanib koladi. Shuni natijasida erigan chuyanni tarkibida 3.2­3.3% uglerod bo’ladi. Bu jarayon shihtani tarkibidagi metalni kimyoviy tarkibi kancha bo’lganligidan kaotiy nazar yuQoridagi S ni % mikdori bo’laveradi.

Ishni bajarish uchun zaruriy asbob-uskuna va materiallar.

1. 
   Qoliplovchi er.
   

2. Modelning chizmasi.

3. Sterjen.

4. Model tahtachasi

5. Mayda grafit kukuni.

6. Shibba.

7.Sih (havo o’tkazuvchi moslama) Opoka, birinchi va ikkinchisi.

Ishni bajarish tartibi:
Vagranka pechi bilan tanishish

Chuyan quyish stehlarida vagranka ishlash jarayonini kuzatish agregati hisoblanadi. Ish haqida hisobot;

Hisobotda vagranka ishlash jarayonini kuzatish va agregati hisoblash.Chizmalarini chizib hisobot yozish.
Nazorat savollari:

1. 
   Quyish sistemasi va uning turlari.
   
2. 
   Quyma qoliplar tayyorlash
   
3. 
   Vagrankada shihta tarkibi va yonilri.
   
4. 
   Suyuq metalni hossalari.
   
5. 
   Qolipda quyma shakllanishi