5-amaliy mashg’ulot

Darsning mazmunini aniqlash. 
Darsni mazmunini quyidagi bilim manbalar 
asosida aniqlash mumkin: 
‐darslik asosida. Darslikda har bir mavzu uchun alohida matn ajratilgan bo’ladi. 
Matn, rasmlar, chizmalar va jadvallar bilan jihozlangan bo’ladi. Matnni oldida 
o’tgan darsga doir yoki matnni mazmunini tushunishni yengillashtiradigan savollar 
beriladi. Matnni oxirida esa olingan bilimlarni va ko’nikmalarni mustahkamlash 
uchun savol va topshiriqlar tizimi beriladi; 
‐ mazkur kurs uchun nashr qilingan metodik qo’llanmalarda xar bir mavzu yoki 
bo’limni o’qitish metodikasi bo’yicha tavsiyalar berilgan. Demak, darslik bilan birga 
metodik qo’llanma ham dars mazmunini ishlab chiqishda asosiy manba bo’lishi 
mumkin; 

---

‐ qo’shimcha adabiyotlar dars mavzusi mazmunini ishlab chiqishda muxim manba 
bo’lib hisoblanadi. Masalan, O’zbekiston iqtisodiy rayonlarini o’rganayotganda har 
bir viloyat bo’yicha chiqarilgan kitob va risolalardan foydalanish mumkin. 
Materiklar va okeanlar kursini o’rganayotganda har bir materik yoki okean tabiiy 
sharoitiga bag’ishlangan kitoblardan foydalanish mumkin; 
‐ kundalik matbuot. Radio va televideniya ma’lumotlaridan ham dars mazmunini 
ishlab chiqishda foydalanish mumkin; 
- dars yanada qiziqarliroq o’tishini ta’minlash uchun sayyoxlar va olimlarning 
esdaliklari, turli xil xalqlarning urf‐odatlari haqidagi ma’lumotlardan foydalanish 
ham katta natija beradi. Dastlab darsni ta’limiy va g’oyaviy mazmuni ishlab 
chiqiladi. Dars nihoyatda murakkablashib, materiallar ko’payib ketmasligi uchun 
o’quv mavzusi mazmuni ishlab chiqilayotganda asosiy, ikkinchi darajali va 
qo’shimcha materiallar ajratiladi. Ikkinchi darajali va qo’shimcha materiallar darsni 
asosiy mazmunini oydinlashtirish va chuqurlashtirish maqsadida ishlatiladi. Ayrim 
hollarda darsda ko’zlangan materiallarni o’rganib bo’lmaydi, bunday hollarda 
qolgan material uyga vazifa sifatida beriladi va uni o’quvchilar mustaqil 
o’rganishadi. 
Dars mazmuni ishlab chiqilgandan so’ng o’qituvchi uni bayon qilish rejasini 
ishlab chiqadi.