5-amaliy mashg‘ulot. Tarmoqninig administrativ boshqaruv tizimining vazifalari va tuzilishi

10.1- rasm.
CORBA texnologiyasining asosiy tushunchalari. 
CORBA texnologiyasi. 
CORBA texnologiyasini tashkil etuvchi asosiy 
komponentlar 8.1 rasmda ko‘rsatilgan. CORBA texnologik standarti taqsimlangan 
ob’ektlar interfeysini tasvirlash va Ada, C, C++, Java, Python, COBOL, Lisp, PL/1 
va Smalltalk tillariga o‘girish uchun qo‘llaniladigan IDL tilini belgilaydi. Interfeys 
tasvirini IDL tilidan kerakli dasturlash tiliga o‘zgartirish uchun maxsus kompilyator 
ishlatiladi. 

---

CORBA ning asosiy xususiyati ob’ektlar ekzemplyarlarini yaratish va 
ularning usullarini chaqirish uchun ORB(ObjectResourceBroker) komponentini 
ishlatilishidir. Ushbu komponent ilova va COBRA infratuzilmasi o‘rtasida 
«ko‘prik» shakllantiradi. ORB boshqa ORBlar bilan masofaviy muloqot qila oladi, 
hamda masofviy ob’ektlarni boshqarishni ta’minlaydi. ORBlar o‘rtasida muloqotni 
ta’minlash uchun GIOP(GeneralIn-ter-ORBProtocol) protokoli ishlatiladi. Ushbu 
protokloning eng ko‘p tarqalgan varianti GIOP xabarlarini TCP/IP protokollar 
stekida ko‘rsatishni ta’minlaydigan IIOP (InternetInter-ORBProtocol) protokolidir. 
Boshidan CORBA texnologiyasi tayyor muammoga qaratilgan infratuzilmani 
taqdim etishga qaratilgan Buning uchun CORBA tarkibiga standart ob’ekt 
xizmatlari va umumiy vositalar majmuasi kiritiladi. CORBA spesifikatsiyasi 
shuningdek standartlashtirilgan bir qator xizmatlar (CORBAServices) va gorizontal 
va vertikal umumiy vositalar (CommonFacilities)ni ko‘zda tutadi. Bugungi kunda 
14ta ob’ektli xizmatlar ishlab chiqarilgan. 
10.2-rasm.
OMA ob’ektlarining o‘zaro munosabati sxemasi. 
CORBA ob’ekt xizmatlari va umumiy vositalari orasida aniq chegara yo‘q. 
Umumiy vositalar gorizontal (barcha soxalar uchun umumiy) va vertikal (ma’lum 
bir soxa uchun) bo‘ladi. Misol uchun tibbiyot tashkilotlari uchun, ishlab chiqarish 
soxalari va boshqalar uchun umumiy vositalar ishlab chiqilgan. 
Klassik mijoz-server yondoshuviga nisbatan taqsimlangan ilovalarni ishlab 
chiqish uchun CORBA texnologiyasidan foydalanish quyidagi abzalliklarga ega: 

---

- interfeyslarni tasvirlash uchun IDL dan foydalanish dasturiy komponentlarni 
dasturlash tilidan va tayanch operatsion tizimdan qat’iy nazar ishlab chiqish 
imkonini beradi; 
- taqimlangan ob’ektlarning keng infratuzilmasini mavjudligi; 
- masofaviy ob’ektlarni chaqirishning shaffofligi. 
Lekin CORBA texnologiyasi asosidagi dasturiy yechimlar kamdan kam 
xollarda aloxida korxonadan tashqariga chiqadi. CORBA texnologiyasi asosida kata 
korxonalararo tizimlarni ishlab chiqish quyidagi qiyinchiliklarga ega: 
- 
turli 
yetkazib 
beruvchilarning 
turli 
CORBA 
texnologiyasi 
realizatsiyalarining o‘zaro moslashuvchanligi yomon; 
- CORBA tugunlarining Internet orqali o‘zaro munosabatga kirishish 
muammolari; 
- ko‘pgina CORBA arxitekturaviy yechimlarini kelishilmaganligi va ishlab 
chiqarishni yengillashtiradigan komponent modelining yo‘qligi. 
CORBA texnologiyasining o‘rniga XML, WSDL, SOAP va boshqa 
standartlashtirilgan veb xizmatlar protokollari paydo bo‘ldi. Xozirgi paytda CORBA 
tor doiradagi eski ilovalarni amalga oshirish uchun qo‘llanilmoqda.