5- mavzu. Galogenlash reaksiyalari

Suyuq muhitda xlorlash texnologiyasi va olinadigan mahsulotlar

• Suyuq muhitda xlorlash texnologiyasi va olinadigan mahsulotlar
• Suyuq muhitda radikal-zanjirli xlorlash nisbatan past temperaturada olib boriladi (40-150°C) va har doim initsiator yoki aralashmani nurlatish talab qilinadi. Bu esa, termik xlorlashda ortiqcha iqtisodiy mablag' sarf bo'lishiga olib keladi. Shuning uchun, suyuq muhitda xlorlash usuli termik beqaror moddalar olishda, ya'ni HC1 ni ajratuvchi moddalar sintezida o'zini oqlaydi (monoxlorparafinlar, polixloridlar S2 va undan yuqori). Suyuq muhitda xlorlash molekulaga ikkita, uchta va undan ortiq xlor atomini kiritishda qulay hisoblanadi. Bu usul bilan ko'p moddalar olinadi.

Etanning polixlorli birikmalari. 1,1,2-trixloretan Cl2CH-CH2Cl suyuq modda, tqayn=l 13,9°C (1,2- dixloretandan olinadi, qo'shimcha 1,1,2,2, va 1,1,1,2-tetraxloretan hosil bo'ladi).

• Etanning polixlorli birikmalari. 1,1,2-trixloretan Cl2CH-CH2Cl suyuq modda, tqayn=l 13,9°C (1,2- dixloretandan olinadi, qo'shimcha 1,1,2,2, va 1,1,1,2-tetraxloretan hosil bo'ladi).
• 1,1,1-trixloretan yoki metilxloroform CH3-CCl3 suyuq modda tqayn=74,1 °C (1,1-dixloretandan olinadi, qo'shimcha 1,1,2-trixloretan va tetraxloretan hosil bo'ladi). Ko'p miqdorda ishlab chiqariladi va yaxshi erituvchi hisoblanadi.
• Pentaxloretan CCl3-CHCl2, suyuq modda, tqayn=186,8°C (1,2-dixloretan yoki 1,1,2,2-tetraxloetanni xlorlab olinadi). Qimmatbaho erituvchi-tetraxloretilen CCl2=CCl2 olish uchun ishlatiladi.

17-rasm. Suyuq fazada radikal-zanjirli xlorlash xloratorlar: a) davriy ravishda ishlab tashqariga chiqarish bilan sovutiladigan; b) uzluksiz ravishda ishlab ichki sovutish bilan; d) uzluksiz ravishda ishlab bug'latish hisobiga issiqlikni tashqariga chiqaruvchi.

• RH.RC1 RH.RC1 RH.RCi
• a b d

18-rasm. 1,1,1-trixIoretan olish texnologik sxemasi: 1-yig'gich, 2-nasos, 3-xlorator, 4-5-qaytar kondensatorlar, 6,8-skurubberlar, 7,9-so-vutgichlar, 11,13-kondensator-deflegmatorlar, 14-separator, 15-qaynatgichlar.