4‑Mavzu: Kompaniya holatining tahlili Reja

Kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari .
Kuch ‑ bu shunday xususiyatki, kompaniyaga qo’shimcha imkoniyatlar beradi. Bu kuch maxoratda, sezilarli tajribada, qimmatli tashkiliy resurslarda yoki aniq imkoniyatlarda, firmaga bozorda ustunlik yaratib beruvchi yutuqlarda bo’lishi mumkin. Kuch shuningdek, bozorda raqobatchilikni kuchaytirish tajribasiga ega bo’lgan boshqa bir kompaniya bilan qo’shilishi yoki sherikchilik qilish yo’li bilan xam yaratilishi mumkin.
Zaiflik ‑ bu kompaniya faoliyati uchun zarur bo‘lgan nimaningdir etishmasligi, kompaniya qila olmaydigan qandaydir ish yoki kompaniyani noqulay vaziyatga solib qo’yadigan sharoit. Kompaniyaning kuchli va zaif jixatlari aniqlangach, xar ikkala ro’yxat o’rganilishi va baxolanishi lozim. Buning uchun SWOT tizimi qo’llaniladi (tahlil, xarajatlar tahlili, imkoniyatlar va boshqalar tahlili) . Bunda kuch va zaiflik balansi tuziladi. Kompaniyaning eng muxim yutugi - bu raqiblariga nisbatan kompaniya yaxshi bajara oladigan ishdir.
6.3. Kompaniyaning strategik mavqeini baholash uslubi
Bu mavzuda kompaniya xolati tahlilining uslubiyatini ko’rib chikamiz.
U quyidagi savollarga kelib taqaladi:
Amaldagi strategiya kay darajada samarali?
Kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari nimada?
Kompaniya narxlari va xarajatlari raqobatbardoshmi?
Kompaniyaning raqobatchilik mavqei kay darajada mustaxdam?
Kompaniya qanday strategik muammolarga tuknash keladi?
Bu savollarga javob berish uchun 4 ta tahliliy mezondan foydalaniladi: SWOT - taxdil, qiymatlar zanjiri, xarajatlar taxdili va raqobatbardoshlikni baholash.
SWOT-tahlil
SWOT - inglizcha Strengts (kuchlar), Weaknesses (zaif tomon- lar), Opportunities (qulay imkoniyatlar) va Threats (taxdidlar) suz- laridan to’zilgan akronimdir.
SWOT - taxdil quyidagi savollarga javob topishga yordam beradi: 119

-Kompaniya uz strategiyasida o’zining ichki kuchli tomonlaridan yoki ustunliklaridan foydalanadimi? Agar kompaniyaning xech qanday ajralib turuvchi ustunliklari bulmasa, uning qanday potentsial kuchli jixatlari ana shu ustunliklarga aylanishi mumkin?

Kompaniyaning zaif jixatlari uning raqobatdagi etsg nozik tomonlarimi? Ular ma’lum bir qulay jixatlardan foydalanishga imkon bermaydimi? Strategik jihatdan kelib chiqqan xolda qaysi zaif jihatlarga tuzatish kiritish kerak?
Qanday qulay sharoitlar kompaniyaga muvaffaqiyat qozonishga imkoniyat yaratadi? Shuni qayd qilib o’tish lozimki, foydalanish usullari bo’lmagan qulay imkoniyatlar sarobdan boshqa narsa emas. Firmaning kuchli va zaif tomonlari uning boshka firmalarga qaraganda qulay imkoniyatlardan foydalanishga yaxshirok yoki yomonrok darajada moslashishiga yordam beradi. '
Menejerni qaysi taxdidlar ko’proq tashvishlantirishi kerak?
- himoyani yaxshi tashkil qilish uchun qaysi strategik chora-tadbirlarni amalga oshirish lozim?
Kompaniyaning ichki polati asosan S va W bilan, tashki muhiti esa O va T ko’rsatkichlarda ifodalanadi. 5-jadvalda SWOT-tahlilda hisobga olish maqsadga muvofiq bo’lgan asosiy omillar keltirilgan.