II BOB. GAP BO’LAKLARI MAVZUSINI O’RGATISHDA ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISH
Ona tili darslarida noan’anaviylik
Ozod va obod Vatanimizning ulkan umidi bo’lmish o’quvchilarning kelajakda bilimdon, mustaqil fikrlovchi, o’z vatani va xalqini jonidan sevuvchi insonlar qilib tarbiyalash, o’quvchilarga ta’lim-tarbiya berishda ota-onalarni faol jalb etish, har bir bolaga dars berishda individual yondoshuv-bularning bari “PEAKS” loyihasi doirasida amalga oshirilayotgan “Qadamba-qadam” dasturining talab va dasturlaridandir. Xalq ta’limi vazirligi Oliy ta’lim vazirligi hamkorligidagi ushbu dasturning yana bir ahamiyatli tomoni shundaki, u Respublika Davlat Ta’lim Standartlaridan kelib chiqib, Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish maqsadida turli interfaol usullarni qo’llagan holda olib borishni taqozo etadi.
2 sinf. Mavzu: “Bog’”
|
O’qish
|
Yozish
|
Ijod
|
Mavzu
|
Bog’ haqida ma’lumot. “Bog’” matnini o’qish
|
“Bog’da” matnini ko’chirib yozish
|
Plastilin yordamida bog’ yaratish yoki bog’ rasmini chizish
|
Maqsad
|
O’quvchilarni kasbga yo’naltirish
|
Chiroyli, xatosiz yozishga, odamlar ismini bosh harflar bilan yozishga o’rgatish
|
O’quvchilarni ijodkorlikka o’rgatish. Nafosat tarbiyasini berish
|
Jihoz
|
“Ona tili” darsligi, ensiklopediya, olma
|
Darslik, ruchka, daftar
|
Plastilin, karton qog’oz, bo’yoq
|
O’quvchilar 3 ta mevalar yordamida guruhlarga bo’linadi.
Ensiklopediyadan bog’, mevalar va olma haqidagi ma’lumotlar o’qib eshittiriladi.
“Bog’”
Naqsh olma, nashvati, nok, olxo’ri, shaftoli, o’rik, anor, anjir, uzumlarni kim sevmaydi? Bu ne’matlarning hammasi bog’da yetishtiriladi. Ko’p ming yillar ilgari kishilar yovvoyi daraxt, butalar va o’t-o’lanlarning mevalarini iste’mol qilishgan. Bog’larda yetishtiriladigan barcha mevalar yovvoyi mevalarning avlodlaridir. Mevali daraxtlar ko’p yillik hisoblanadi. Mamlakatimiz bog’larida olma, nok, olxo’ri, behi, gilos, o’rik, shaftoli kabi mevalarning 20 dan ortiq turi o’stiriladi.
O’zbekiston bog’lari qadimdan mashhur, ko’pgina meva turlarining vatani hisoblanadi.
O’quvchilarga ensiklopediyadan ushbu ma’lumotlar beriladi.
Bunday mevalarni yetishtirishda bog’bon ota-onalarimizning mehnatlari beqiyos. Bog’da ish yil davomida davom etadi. Uni kuzda shudgor qiladilar, qishda shakl beradilar, bahorda mevalar tagini yumshatib o’g’it soladilar. Yozda esa turli hashorotlarga qarshi kurashadilar. Bulardan tashqari hosil pishib yetilganidan so’ng uni yig’ib-terib olish va davlatga, xalqimizga yetkazib berish jarayoni boshlanadi. Bu davrda o’quvchilar, opa-akalariningi va texnika vositalari ham yordamga keladi. Chunki pishib yetilgan mevalarni o’z vaqtida yig’ib olinmasa, ular nobud bo’lishi mumkin.
Ko’rdingizmi, bolalar, siz sevib iste’mol qiladigan mevalar qo’lingizga yetib kelguncha qanchadan-qancha odamlarning mehnati singadi. Shuning uchun mevalarni isrof qilmasdan iste’mol qilish kerak. Bog’bonlar tomonidan qilingan mehnatning qadriga yeting.
“Bog’da” matni
Bog’da olmalar pishdi. O’quvchilar bog’bonga yordamga keldilar. Muzaffar, Yorqinoy va Ma’rifat olmalarni terdilar. Zulfiya olmalarni yashikka joyladi. Alisher unga yordamlashdi.
Bu yerdagi vazifa asosan o’quvchilarning chiroyli yozish qoidalariga rioya qilib yozishlariga, bosh harflarning imlosiga va o’zidan keyingi harflar bilan tutashtirilishi kabi qator shartlarni bajarishga qaratadilar.
Yozish qiyin bo’lgan harflarni yozib ko’rsatish mumkin. O’quvchilar plastilin bilan o’zlari orzu qilgan bog’ni yaratadilar yoki qog’ozga qalam va bo’yoq bilan chizadilar, bo’yaydilar.
O’quvchi bilan mavzuni mustahkamlash uchun suhbat o’tkaziladi. Buning uchun klaster tuziladi, quyidagi savollarni berish mumkin:
Bog’ deganda nimani tushundingiz?
G
Bog’
ullar o’sadi Daraxtlar o’sadi
S haharlarni bezaydi Bo Havoni tozalaydi
M evalar yetishtiriladi Bog’bon parvarishlaydi
Bunday dars tashkil qilishda o’quvchi bog’da nimalar yetishtirilishi, ularning kelib chiqishi, xususiyatlarini o’qish orqali bilib oladi. Yozuv bo’limida shu mavzu asosida atoqli ismlarning bosh harflarini yozish yo’llarini o’rganadilar. So’ng ijod bo’limida bolalarning ijodiy tasavvurlarini shakllantirishga imkoniyat yaratiladi.
Darslarni bunday uslubda tashkil qilinishi kelajakda har tomonlama yetuk, barkamol insonlar yetishib chiqishiga zamin yaratiladi.
Respublikamizda olib borilayotgan ta’lim islohotlari – “Ta’lim to’g’risida ” gi Qonun, “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi ”ning hayotga tadbiq etilishi buning dalilidir. Shaxsning rivojlanishi- jamiyat rivoji demakdir. Shunday ekan jamiyat oldida turgan eng asosiy vazifalardan biri sog’lom avlodni voyaga yetkazishdir. Bu vazifani amalga oshirish birinchi navbatda o’qituvchiga bog’liq.
O’qituvchi o’qivchilarning o’z- aro hamkorligi asosida dars samaradorligini oshirishi, mustaqil fikrlash, fikr- mulohaza yuritish, munosabat bildirish ko’nikmasini shakllantirishi yani interfaol tushunchasini yuzaga keltirishi kerak. Bu usulda o’qivchi o’zi faol ishtirok etgan holda yakka, juftlikda, guruhlarda muammo va savollarga javob topishga harakat qiladi, fikrlaydi, bohlaydi, yozadi, so’zga chiqadi, dalil va asoslar orqali qo’yilgan masalani yoritib bierishga harakat qiladi. Bu esa o’qivchilarning xotirasida uzoq saqlanadi. Yangi mavzuni o’zlashtirishda tanqidiy, tahliliy yondasha oladi.
Boshlang’ich ta’limda Ona tilini o’qitish asosiy o’rinni egallaydi. Ona tili dasturi quyidagi bo’limlarni o’z ichiga oladi:
Do'stlaringiz bilan baham: |