4-мавзу: Ҳаётий фаолиятга таъсир этувчи атроф муҳит параметрларини тахлил қилишда қўлланилувчи қурилмалар ва аппаратлар

физик-кимёвий хусусиятларини ўрганишга имкон беради. Тупроқдаги минералларнинг тарқалишини ўрганиш ингичка бўлаклар усули билан амалга оширилади ва уларнинг миқдори ва тупроқ ҳосил бўлиш жараёнида ўзгариши иммерсия усули билан белгиланади.
Тупроқнинг тузилишига қараб, у ҳар хил усулда текширилади.
Тупроқни рентгенологик текшириш гамма нурланиш чиқарадиган радионуклидларнинг борлигини ва миқдорий таркибини аниқлашга имкон беради: калий-40, радий-226, ториум-232, цезюм-137. Стронтсий-90 радиоактив изотоплар ҳам инсон ҳаёти учун хавфли хисобланади. Радиоактив ифлосланиш учун тупроқни таҳлил қилиш ёзда яшовчилар ва томорқа участкалари эгалари учун, шунингдек эр сотиб олмоқчи бўлганлар учун долзарбдир, чунки тупроқдаги радионуклидлар турли кимёвий бирикмалар таркибига киради ва улар ўсимлик илдизларига сингиб кетади. Шунинг учун бундай тупроқда боғдорчилик жуда хавфлидир.
Тупроқнинг токсикологик таҳлили тупроқнинг токсик моддалар билан ифлосланиши ҳақида фикр беради. Тадқиқотда тупроқда мишяк, қўрғошин, симоб, феноллар, бензопирен, хлоридлар, нефт маҳсулотлари ва бошқалар каби моддалар борлиги ёки йўқлиги аниқланади.Токсик моддалар аниқланганда уларнинг миқдори аниқланади, чунки улар одатда мос ёзувлар қийматлари доирасида хавфсиздир. Агар экологик стандартлар бузилган бўлса, бу бундай эрларда этиштирилган одамлар ва ўсимликларнинг соғлиғига салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Микробиологик таҳлил тупроқ микрофлорасининг таркибини аниқлайди. Бу сизга тупроқнинг биокимёвий хусусиятлари ва унинг биологик фаоллиги тўғрисида тасаввурга эга бўлишга имкон беради. Тадқиқот давомида тупроқ микроорганизмларининг асосий гуруҳлари, замбуруғлар, бактериялар, амёбалар, силиатлар, тупроқ сув ўтлари ва бошқалар вакилларининг сони аниқланди. Натижа аниқлиги учун тупроқни таҳлил қилиш учун ер участкасидаги одатий жойда олиш муҳимдир.

Таблица доступности элементов в зависимости от уровня рН

Таблица доступности элементов в зависимости от уровня рН