|
4. 12 - súwret. Karyerde temir jol transportınıń jumıs procesi.
4. 13 - súwret. Temir jol kurilishi sxeması.
1 - jer katlami, 2 - ballast, 3 - shpal, 4 - koleya eni, 5 - relss, 6 - podkladka.
Temir joldıń joqarı apparatı - ballast, shpal hám bekkemlengen relsljerden ibarat. Ballast - jer qatlamına háreketleniwshi sostavning basımın birdeyde bólistiriliwi ushın xızmet etedi. Ballast ushın 20 -79 mm shama daǵı sheben qollanıladı. Ayırım jaǵdaylarda galka hám graviy da qollanıladı. Ballast qatlamı qalıńlıǵı waqtınshalıq jollar ushın 15-20 sm ni, turaqlı jollar ushın 2540 sm ni quraydı. Ballast sarpı 600-1200 m3 dan ibarat. Shpallar - olarǵa relsljerdi bekkemlew hám basımdı háreketleniwshi sostavdan ballastga uzatıw ushın xızmet etedi. Aǵash, temir-beton hám metall shpallar qollanıladı. Shpalning standart boyınsha ólshemi 270 sm ni quraydı. Shpallarni xizmet etiw múddetin uzaytırıw maqsetinde antiseptik menen to'yintiriladi. Relsljer - háreketleniwshi sostavning dóngelegin baǵdarı hám basımdı shpalga uzatıw ushın xızmet etedi. Relstiń standart boyınsha uzınlıǵı 12, 5-25 m boladı.
Karyerlerde háreketleniwshi sostav vagon hám lokomotivlardan ibarat esaplanadi. Paydalı qazılmalardı tasıw ushın júk kóteriw quvati 60 -90 t bolǵan gandola túrindegi vagonlar hám júk kóteriw quwatı 60 t bolǵan xoppjer túrindegi vagonlar keń qollanıladı. Qoplovchi taw jınısların tasıw ushın vagon dumpkarlar qo'laniladi.
Karyerlerde lokomotivlar retinde elektrovoz, teplovoz hám tartiwshı agregatlar qollanıladı. Elektrovozlarning qolaylıqları - paydalı jumıs koefficiyenti joqarı (1416%), 4% ge shekem bulgan kótjeriliw biyiklikljerin ótiw qábiletine iyelik, jumısqa turaqlı tayarlıq hám salmaqli ıqlım sharayatlarında da isenimli xizmet kórsetiwi bolıp tabıladı. Teplovoz lokomotivlar ishki yonuv dvigateli menen buyımlanǵan. Paydalı jumıs koefficiyenti 24-26% ga teń. Teplovozlarning kemshiligi olardı remont qılıwdıń qıyınlıǵı bolıp tabıladı. Tartiwshı agregatlar - basqarıwshı elektrovoz, dizelli seksiya yaǵnıy, avtonom támiyinlew seksiyası hám bir neshe motarlı dumpkarlardan ibarat esaplanadi.
Karyerlerde temir jollardıń uzınlıǵı bir neshe o'nlab kilometrgeshe, geyde júzlegen kilometrgeshe etedi. Temir jol uzınlıǵı boyınsha uchastkalarǵa bólinedi hám pjeregonlarni ajıratıwshı punktljer bólindiljer dep ataladı. Olarǵa stansiyalar, raz'ezdlar hám postlar kiredi. Stansiyalar poezdlardı jaylastırıwǵa, sostav toplawǵa, texnikalıq xızmeti, teksjeriw hám bir jollıq orınlarda poezdtı kútiw ushın xızmet etedi. Razrezdljer bir jollıq orınlarda tek aldınan kiyatırǵan poezdtı kútiwge xızmet etedi (tiykarınan júk poezdtı kútiwi kerek). Stansiya hám raz'ezdlar arnawlı jol tarmaqlarına iye bolıp, júk aylanbası hám ayırım kerekli maqsetljerge mólsherlengen. Postlar jol tarmaqlanıwına iye emes. Olar poezdtı toqtatıwǵa mólsherlengen bolıp, egjerde keyingi pjeregongacha jolda poezd bolsa postda kútiledi. Karyerdegi jol tarmaqlanıwı karyer jolın temir jollar ministrligine, baza jollarına, karyer montaj maydanshasına, háreketdegi sostavni remontlaw deposiga o'yo'llari keltirilgen.
4. 14 - súwret. Almasıwshı punktlardiń jaylasıwı : 1 - jer maydanında ; 2 - poezdlardi jıyek penen tutasǵan jayında ; 3 - boglovchi bjermalarda; 4 – kittay paǵanalar.
Kán massası boyınsha karyer ónimliligine qaray, karyerdegi turaqlı temir jollar bir jollı yamasa eki jollı bolıwı múmkin. Bir jollıq trassada júklengen hám bos poezdlar raz'ezdlarda almasinadi. Temir jol transportın ónimliligin asırıw ushın pjeregon uzınlıǵı kemeytiriledi, ol jaǵdayda temir jol transportın ekspluataciyası qaǵıydalarına kóre tek bir sostav bolıwı kerek. Eki jollıq trassa yukli hám yuksiz poezdlardı bólek jollarda háreketin támiyinleydi. Tezlikti asırıw ushın bunda pjeregonlar uzınlıǵı asıriladı.
Zaboylardagi hám awdarmalardaǵı jol tarmaqları qazıwshı jukleytuǵın hám awdarma payda etiwshi mashinalardıń minimal turıp qalıwların hám temir jol transportınıń ózin de zaboyda yukli hám yuksiz sostavlarini almastırıwda minimal waqtın jumsawın gózlep qurılısı kerek. Bir jollıda sostavlar almaslawı jıyeki jumısshı zonasınan sırtda alıp barılıwı kerek. Usı waqıtta almaslaw ushın yuksiz sostav yukli sostavni almaslaw punktinde kútip turadı. Ekskavatarning kútiw waqıtı bunda yukli sostavni almaslaw punktine shekem kelgenvaqti menen yuksiz sostavni júklew jayınasha aparıw waqıtları jıyındısına teń. Kútiw waqtın kemeytiw ushın almaslaw jolın jıyek jumısshı zonasına jaylastırıladı, bunda bul joldı qózǵaw qıyınlasadı. Egjer bir jıyekte eki yamasa odan artıq ekskavatar islese eki jollı almaslaw jayları hár bir ekskavatar ushın qollanıladı.
Awdarmalardaǵı jol tarmaqları awdarma payda etiw texnologiyasına baylanıslı boladı. Ekskavatarlik awdarma payda etiwde jol tarmaqlanıw sxeması zaboynikiga uqsas boladı. Temir jol transportı tezligi Karyerde domiy temir jollarda 35-40 km/s, zaboyda hám almasinuvda 15-20 km/s.
Do'stlaringiz bilan baham: |
