4-bob. Kar’jerden kon massasini transportda tashish jarayonlari

4.1-rasm. Elementar yuk oqimlari sxemasi: 1 – qoplovchi tog‘ jinsi; 2 – foydali qazılma; 3 – navbati bilan o‘zgargan holatda qoplovchi tog‘ jinsi va foydali qazılma.

Agar zaboy bir jinsli zaboy bo‘lsa, u holda zaboydan bitta elementar yuk oqimi boshlanadi; murakkab zaboydan esa (turli jinsli tog‘ jinslarida va alohida qazıp olishda) ikki yoki undan ortiq elementar yuk oqimi boshlanadi.
Shu tariqa, pog‘onadagi elementar yuk oqimi soni zaboylar soni va qazıp olish usuliga bog‘liq. Elementar yuk oqimlari o‘zining yo‘nalishi bo‘yicha turlarga ajratiladi.
Kanveyer transporti qo‘llanilganda bunday hollarda alohida kanveyer talab etiladi, ya'ni elementar yuk oqimlari transport kommunikasiyalari va vositalari bilan farqlanadi.
Transport turi bo‘yicha sxema 4.2-rasmda keltirilgan.



4.2-rasm. Transport turi bo‘yicha sxemasi.



4.3-rasm. Elementar yuk oqimlari sxemasi: 1 – qoplovchi tog‘ jinsi; 2 – foydali qazılma; 3 – navbati bilan o‘zgargan holatda qoplovchi tog‘ jinsi va foydali qazılma.
Bir turdagi karyer transportlarining boshqa ko‘rinishdagi modellari bo‘yicha. Masalan, elementar qoplovchi tog‘ jinsi va foydali qazılma yuk oqimlari murakkab zaboydan avtotransport yordamida chiqariladi va yo‘lda ba'zida qoplovchi tog‘ jinslari va foydali qazılmalar alohida avtotransportlarga yuklanib karyerden tashqariga chiqariladi.


4.4-rasm. Elementar yuk oqimlari sxemasi: 1 – qoplovchi tog‘ jinsi; 2 – foydali qazılma; 3 – navbati bilan o‘zgargan holatda qoplovchi tog‘ jinsi va foydali qazılma.

Elementar yuk oqimlari zaboyda bir jinsli tog‘ jinslarida yuk oqimlari sonini kamaytirish maqsadida pog‘onadan chiqadigan yuk oqimlarini bitta yuk oqimiga birlashtirishga harakat qilinadi.

4.5-rasm. Elementar yuk oqimlari sxemasi: 1 – qoplovchi tog‘ jinsi; 2 – foydali qazılma; 3 – navbati bilan o‘zgargan holatda qoplovchi tog‘ jinsi va foydali qazılma.
Agar кaryjerdegi barcha yuklar кaryjerden yjer yuzasiga bitta transport bilan va bitta yo‘nalish bo‘ylab chiarilsa, bunday yuk oqimi yig‘ma yuk oqimi – deyiladi.