4 б о б. Автоматлаштирилган ахборот


Ахборот-маълумотнома тизими



Download 1,04 Mb.
bet9/30
Sana18.04.2022
Hajmi1,04 Mb.
#560495
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   30
2. Ахборот-маълумотнома тизими (АМТ) куп жихатдан фойдаланувчилар суровига биноан иктисодий, техник ёки технологик мазмундаги ахборотни бериш, йигиш ва сащашга мулжалланган. Айтиш мумкинки, ахборот-маълумотнома тизими ракамли ёки матнли конкретлаштирилган маълумотлар билан ишлашга каратилган. Суровнинг турига ва шаклига кура натижани кандай тащим этишни белгилайди. Cypos натижалари стандарт маълумотнома шаклида берилиши мумкин ёки фойдаланувчининг хох:ишига кура унинг суровини карта ишлаш давомида ихтиёрий куринишда лойихалаштирилиши мумкин.
3. Матнларни кайта ишлаш ахборот тизими (MT) бевосита фойдаланувчига матнларни (хат, макола, реферат, буйрук ва хоказо) тахрир килиш, саклаш ва купайтиришга мулжалланган.
4. Маълумотларни кайта ишлаш тизими (МКИТ) ЭХМдаги хисоб-китобларнинг формаллашган алгоритмлари буйича маълумотларни хисоблашга мулжалланган. Мазкур тизим ижодий жараёнларни эмас, эски жараёнларни (хисоб, хисобот, мухандислик-техник хисоб- китоблари ва хоказо) автоматлаштиришга йуналтирилган.
5. Маслахат берувчи ахборот тизими(МБАТ) авто- матлаштирилган режимда ЭХМда маълум бир холатларда ташкилий ёки техник мазмундаги клрорларнинг айрим вариантларини тузиб беради. Бу тавсиялар дрор кабул к;илувчи шахе ихтиёрига берилади. Маслахат берувчи (кенгашувчи) ахборот тизими асосига реал хак;икатта, яъни объектдаги ёки бошкарув тизимидаги жараёнга ухшаш турли хил математик моделлар жой лаштирилади.
б. Карорлар кабул килиш тизими (КККТ) шуниси билан ажралиб турадики, ЭХМда ишлаб чикилган карор варианти бажариш учун кабул килинади. Айни пайтда ишлаб чикариш тизими (технологии жараёнларни бошкаришнинг автоматлаштирилган тизими диспетчер бошкаруви тизими) ЭХМ кабул килган карорлар ижросини тегишли ижро механизмлари оркали автоматик равишда амалга оширади.
7. Эксперт тизимлари — ЭТ (интеллектуал компонентли ахборот тизими) ЭХМда маълумотлар базасидан ташкари яна иккита — билимлар ва максадлар базаси мавжудлиги билан ажралиб туради. Маълумотлар базалари (МБ) бошкарув тизими ва объектининг микдорий формал тавсифига эга; билимлар базаси (ББ) ташки мухит хакрщаги ноформал семантик тасаввурлар, объектларнинг айрим сифат тавсифини, улар орасидаги муносабатлар, мумкин булгар харакатлар, холатлар, абстракциялар, стреотиплар баёнини саклайди. Максадлар базаси моделлаштириладиган объектлар учун хос булган узаро боглик максадлар, кенжа максадлар, уларга етишиш услублари ва воситалари тўгрисидаги тасаввурга эга. Бундай тизимлар ижодий, илмий-тадкикот, лойихалаштириш, бошкариш жараёнларида Куда долзарб.
Эксперт тизимлари инсон фаолиятининг аник турлари буйича мутахассислар тажрибаси ва билимини туплаш, бойитиш, ривожлантириш имконини беради.
4.3. АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ ЭВОЛЮЦИЯСИ
Ахборот тизимлари эволюцияси ахборотларни ишлашнинг техник воситаси ривожланиши мазмуни ва ахборот тизимлари кадр-киммати билан боглик. 1.7-жадвалда ахборот тизимларидан фойдаланишга нисбатан ёндашувнинг узгариши келтирилган.
1-боскич (60-йиллар охиригача) аппарат воситаларининг имкониятлари чекланган шароитда катта хажмдаги маълумотни кайта ишлаш муаммоси билан фаркланади.
2-боскич (70-йиллар охиригача) IBM/360 сериясидаги ЭХМнинг таркалиши билан боглик. Дастур таъминотининг аппарат воситалари ривожланиш даражасидан оркада колиши — мазкур боскич муаммоси саналади.
1-ва 2-боскичлар хисоблаш марказлари ресурсларидан марказлашган холда жамоа булиб фойдаланишга мулжалланиб эски операцияларни бажаришда ахборотни самарали кайта ишлаши билан ажралиб туради. Тузиладиган ахборот тизимининг самарадорлигини бахолашдаги асосий улчов — бу ишланмага сарфланган ва уни жорой этиш натижасида иктисод килинган маблаг уртасидаги фарк булган.Мазкур боскичдаги асосий муаммо — психологии сабаблар билан боглик булиб, бу — фойдаланувчилар ва тизимни ишлаб чикочи мутахассислар уртасидаги узаро алоканинг ёмонлигида эди. Бунинг натижасида катта имкониятларга эга тизимлар яратилсада, фойдаланувчилар ундан тулик фой- далана билишмади.
3-боскич (80-йиллар бошларидан). Бу даврда компьютер профессионал фойдаланувчининг куролига, ахборот тизими эса — унинг карорларини кабул килишни куллаб-кувватлаш воситасига айланди. Асосий муаммо фойдаланувчининг талабларини максимал кондириш ва компьютер тугрсида шахсий интерфейс ишини яратиш эди.

Шу билан бирга ахборот тизимини яратишга нисбатан ёндошув узгарди. Энди мулжал якка тартибдаги фойдаланувчи томонга узгарди. Фойдала нувчи мазкур ишланмадан манфаатдор, у мутахассислар билан алокзни йулга куйди, мутахассисларнинг хар икки гурухи уртасида узаро тушуниш юзага келди. Бу боскичда маълумотларни хам марказлаштирган холда, хам аксинча холатда ишлаш услубидан фойдаланила бошланди.
4-боскич (90-йиллар бошларидан) — ташкилотлараро алокалар ва ахборот тизимининг замонавий технологиясини яратишдан иборат. Мазкур боскич бизнесдаги стратегик афзалликларни тахлил килиш тушунчаси билан боглик ва телекоммуникация технологияси ютуклари хамда ахборотни кейта таксимлашга асосланган эди. Ахборот тизимлари уз олдига маълумотларни кейта ишлаш самарадорлигини оширишнигина эмас, бошкарувга хам ёрдам беришни максад килиб кўйганди. Тегишли ахборот технологиялари ракобатчилик курашига дош беришни ташкил килишга ва устунликка эришишга ёрдам бериши лозим. Бу боскичдаги муаммолар жуда куп. Улардан асосийлари куйидагилар:
• компьютер тармоги учун протоколлар, стандартларни белгилаш ва келишувларни ишлаб чикиш;
• стратегик ахборотга киришни ташкил этиш;
• ахборотни химоя килиш ва унинг хавфсизлигини ташкил к;илиш.

Download 1,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish