3D modellashtirish va raqamli animatsiya

O‘qlar va aylanish markazi 
Animasion jarayonda obyektni biror-bir o‘q atrofida yoki 
belgilangan aylanish markaziga muvofiq bir shakldan boshqa 
shaklga 
o‘tkazish 
(transformasiyalash) 
mumkin. 
Aylanish 
markazi/tayanch nuqta
(pivot point), nomlanishidan tushunarliki, 
ko‘pincha 
obyekt 
markazida 
joylashadi 
va 
obyektni 
animatsiyalashning rejalashtirilayotgan uslubiga bog‘liq bo‘ladi. 
Xususan, personajning chap qo‘li uchun aylanish markazini qo‘l 
tirsagining yuqori qismiga joylashtirish lozim. Boshqa obyektda 
yoki uch o‘lchovli fazoda joylashgan obyektlar muayyan bo‘lmagan 
o‘qlar atrofida aylanishi uchun, aylanish markazini xuddi shunday 
ko‘chirish lozim.
Aksariyat hollarda obyektning aylanish markazini ko‘chirish 
uchun mos buyruqlardan (Pivot Point yoki Center of Rotation 
singari) foydalanish kerak bo‘ladi, shunda ko‘rib chiqish (obzor) 
maydoniga sichqoncha bosiladi va yangi turgan joy tanlanadi. 
Aylanish o‘qi, qoida sifatida, o‘qlarga umumiy cheklanishlar 
parametri, klavishalar kombinasiyasi yoki kerakli o‘qni tanlash 
uchun sichqonchani chertish yordamida sozlanadi. Shunga 
qaramasdan, ushbu haqiqatga e’tibor qaratish lozim, qaysiki ba’zi 
bir dasturlarda obyekt animatsiyalanganidan so‘ng aylanish 

---

309 
markazini ko‘chirishga ruxsat berilmaydi. Bundan kelib chiqib 
aytish 
mumkinki, 
aylanish 
nuqtasini 
animatsiya 
jarayoni 
boshlanishiga qadar belgilagan ma’qul.
Dastlabki ko‘rish 
Animatsiyalashning ma’lum fursatlarida obyekt qanday joyini 
o‘zgartirayotganligini ko‘rib chiqish zarurati paydo bo‘ladi. 
Dasturlarning ko‘pchiligida maxsus d
astlabki ko‘rish rejimi 
(preview mode)
 
mavjud bo‘lib, real vaqt rejimida sahnaning 
soddalashtirilgan versiyasini yoki tezkor vizuallashtirishdan so‘ng 
chiquvchi animatsiyani ifodalaydi. Shuni esdan chiqarmaslik 
lozimki, dastlabki ko‘rish tahminiy hisoblanadi, shuning uchun 
sifatli yaratilgan animatsiyani faqatgina normal vizuallashtirishdan 
so‘ng chiqarish mumkin.