30. Amaliy mashg'ulot mavzu: Eshitish va vestibulyar analizatorlarni tekshirish usullari. Eshitish analizatori

№ 2 tajriba: binoural ESHITISHNI ANIQLASH
Maqsad: Tovush manbai quloqning qaysi tomonida ekanligini aniqlash usulini o'rganish va uning nazariy asoslarini o'zlashtirish.
Ishni o'zlashtirish uchun zarur: Tovush yo'nalishini aniqlash uchun moslama.
ISHNI BAJARISH TARTIBI
Bu ish ikki usulda bajariladi:
a) ikkita voronka olinib birining uchiga 50 sm. li ikkinchisining uchiga 100 sm.li rezina nay ulanadi. Ikkala voronkani keng qismini bir-biriga qaratib, orasini 4-5 sm. qilib, shtativga o'rnatiladi. Voronkalarni tekshiriluvchiga ko'rsatmaslik uchun boshning orqa tomoniga o'rnatiladi. Tekshiriluvchi qulog'iga voronkalarga ulangan rezina naylarni xuddi fonendoskop taqqanday taqadi. Kamertonni tebratib, voronkalar orasiga kiritiladi. Tekshiriluvchi kamerton tovushi qaysi tomondan kelayotganini aniqlaydi. Naychalarni almashtirib quloqqa qo'yib, ish takrorlanadi.
b) kafedrada tavsiya etilgan usul (dos. Yunusov). Bunda bir marta ishlatiladigan perfuziya sistemaning filtrli rezervuarini bir tomondagi nayini 100 sm, ikkinchi tomondagisini 50 sm, ga to'g'rilab, naylarni uchini tekshiriluvchining ikkala qulog'iga taqiladi. So'ng, rezervuar bir necha marta chertiladi va tekshiriluvchi tovush qaysi tomondan kelayotganini aniqlaydi.
Har ikkala usulning sxemasi chiziladi va olingan natijalarga nazariy xulosa yoziladi.

№ 3 tajriba: SUYAK VA HAVO ORQALI TOVUSH O'TKAZUVCHANLIGINI

Taqqoslash.
Maqsad: Tovush to'lqinlarini havo va suyak orqali o'tkazilishini tekshirish usulini o'rganish va ularni nazariy asoslarini o'zlashtirish.
Ishni o'zlashtirish uchun zarur: Kamerton, Sekundomer.
ISHNI BAJARISH TARTIBI

Rinne sinovi. Bu sinovda 64 - 512 Gers gacha bo'lgan tovush tebranishidagi kamertonlardan birortasi tanlanadi. Kamertonni kaftga urib, tebratib dastasini kalla suyagi so'rg'ichsimon o'sig'iga zich tekkizib turilsa, kamerton tovush tebranishlari (suyak orqali o'tkazilib) eshitiladi. Kamerton tebranishi eshitilmay qolganda uni quloq oldiga tutiladi va yana tovush eshitiladi. Tovushni hhavo orqali o'tishi normada suyak orqali o'tishiga qaraganda yuqori bo'lib, bu musbat Rinne sinovi deyiladi. Agar kamerton quloqqa tutilganda tovush eshitilmasa, sinov aksincha takrorlanadi. Tebratilgan kamerton quloq oldiga tutiladi, tovush asta sekinlashib, eshitilmay qolgan zahoti avvalgidek uni so'rg'ichsimon to'siqqa tekkiziladi. Tovush eshitilsa, havo orqali tovush o'tkazilishi buzilganligini ko'rsatadi va bu manfiy Rinne sinovi deyiladi.

Har ikkala sinov jarayoni sxemasini chiziladi va natijalarga nazariy xulosa beriladi.
№ 4 tajriba: VESTIBULYAR SINOVLARNI BAJARISH