3 seminar topshirg'i

Ijobiy tomonlari: Funktsional organlar o’ziga topshirilgan funktsiyalarni sifatli bajarishdan manfaatdor bo’lib, "begona" funktsiyalar uchun ham, butun korxonaning umumiy faoliyati uchun ham javob bermaydi. Bunda har bir rahbar o’z funktsiyalari bo’yicha farmoyish berish huquqiga ega bo’ladi. Binobarin, bu narsa: yakkaboshchilik tamoyillarining buzilishiga, ijrochilar mas'uliyatining susayishiga olib keladi, chunki ijrochi bir boshliqqa emas, bir necha boshliqqa bo’ysinadi, ko’pincha ulardan bir-biriga zid ko’rsatmalar oladi.

Funktsional strukturadagi qayd qilingan kamchiliklar, ya'ni:

funktsional bo’limlar ishlashlarini muvofiqlashtirish darajasining yuqori emasligi;

rahbarlar vazifalari va huquqlarining etarli darajada muvofiqlashmaganligi;

ishning pirovard natijalari uchun aniq va mas'ul xodimlarning yo’qligi;

funktsional bo’linmalar o’rtasida ish yuzasidan nizolarning mavjudligi;

7 savolga javob

Dasturli-maqsadli boshqarish strukturasi quyidagi 3 ko’rinishda bo’ladi:

1. 
   Loyiha bo’yicha boshqaruv.
   
2. 
   Mahsulotga ko’ra boshqaruv.
   
3. 
   Matritsali struktura.
   

Loyiha bo’yicha boshqaruvdan yangi texnika va texnologiyani qisqa muddatda joriy qilish zaruriyati tug’ilgan paytlarda qo’llaniladi. Bunda vaqtinchalik maxsus xizmat bo’limi tuzilib, unga resurslar beriladi. Bu bo’lim loyiha tayyorlaydi va uning ijro etilishini nazorat qiladi. Ish bitgach loyihali struktura tugatiladi. Loyiha bo’yicha boshqarish muntazam rahbarlikni aniqlashtiradi. Kichik bo’limlarga ajratiladi yoki to’ldiriladi.

Loyiha bo’icha boshqaruvdan yangi texnika va texnologiyani qisqa muddatda joriy qilish zaruriyati tug’ilgan hollarda foydalaniladi. Bunda vaqtinchalik maxsus xizmat bo’limi tuzilib, unga resurslar beriladi. Bu bo’lim loyiha tayyorlaydi va uning ijro etilishini nazorat qiladi.

Mahsulotga ko’ra boshqaruvning afzalligi axborotlarning kelish yo’llari va oqimining qisqarishida, yakka boshchilik tamoyiliga to’la rioya qilinishida, boshqarishning yuqori bosqichlarini mayda joriy vazifalardan xalos qilishda namoyon bo’ladi. Bunday struktura bozorda talabning o’zgarishiga tezkor munosabat bildirishga qodir.

Matritsaviy struktura bo’yicha boshqarish ancha murakkab bo’lib, u mahsuloti nisbatan qisqa "umr" ko’radigan va tez-tez o’zgarib turadigan korxonalar tomonidan qo’llaniladi. Bu struktura korxonada gorizontal aloqalarni yo’lga qo’yishga va ularni murakkab buyurtmalarni bajaruvchi turli xil korxonalar faoliyati bilan kompyuterlar yordamida bog’lashga, texnika sohasida yuqori malakali xizmat ko’rsatishga va ekspertizani ta'minlashga qaratilgan.

Ushbu strukturani "To’r" ko’rinishida tasavvur etish mumkin. U ikki turdagi strukturaning, ya'ni:

- funktsional struktura;

- mahsulot bo’yicha strukturalar kombinatsiyasini ifodalaydi.