3-Modul. Animatsiya tipologiyasi Rekreatsion animatsiya. Turistik animatsiya

Bo‘sh vaqt
faoliyatini tashkil
qilish shakllari
Kinofilmlar
ko‘rsatuvi
Kutubxona ishlari
Suvli ko‘ngil ochish 
va xushliklar
Konsert faoliyati
Dam olish va ko‘ngil ochish
kechalari (diskoteka, karaoks va
h.k.)
Festivallar, konkurslar va turli xil
o‘yinlarga tashrif buyurish
4.1-rasm. Animatsion-bo‘sh vaqt faoliyatini tashkil etish shakllari
Yuqoridagi rasmda keltirilgan animatsion bo‘sh vaqt faoliyatining aniq
shaklini tanlash, mehmonxonaning moddiy-texnik bazasi imkoniyatlari, uning
joylashgan o‘rni va infratuzilmalari mavjudligi, dam oluvchilar soni, bo‘sh vaqt
sohasi xodimlarining kasbiy tayyorgarlik darajasiga bog‘liq bo‘ladi. Bo‘sh vaqtni
tashkil etishning nisbatan an’anaviy shakli bu ommaviy sport ishlari, ekskursion
ishlar, kinofilmlar ko‘rsatish, dam olish kechalarini o‘tkazish kabilar hisoblanadi. 
Ommaviy sport ishlari ham mehmonxonaning o‘z xodimlari, ham
tashqaridan jalb etilgan kasbiy tayyorgarlikka ega bo‘lgan mutaxassislar kuchlari
bilan o‘tkaziladi. Ekskursion ishlar ham mehmonxonaning o‘z kuchi bilan, ham
ixtisolashgan turfirma tashkilotlari va ekskursion byurolarni jalb etish orqali
amlaga oshirilishi mumkin. Tajribalar ko‘rsatadiki, ixtisoslashgan turistik
ekskursion tashkilotlar xizmatidan foydalanish o‘z kuchi bilan tashkil etishdan
ko‘ra maqbulroq. 
So‘ng yillarda kurort mehmonxonalari xo‘jaligida dam oluvchilar uchun
kinofilmlar ko‘rsatish yangi texnologiyalar va yo‘ldosh televediniye paydo bo‘lishi
bilan ikkinchi darajaga tushib qoldi. Eng keyingi texnika vositalari bilan
jihozlangan zallarda kichikroq auditoriyalar uchun kinofilmlar translyatsiyasi
bundan mustasno. 
Dam olish kechalari-bo‘sh vaqtni o‘tkazishning eng ommaviy shakllaridan
hisoblanadi va ularni o‘tkazishning juda ko‘p variantlari bilan harakterlanadi.
Bular uchrashuv kechalari, tansa (o‘yin) tadbirlari, jonli musiqa oqshomlari,
bayram kechalari, konkurslar va h.k. bo‘lishi mumkin. Bu tadbirlar ko‘pincha
mehmonxonalarning o‘z kuchlari bilan o‘tkaziladi, kamdan-kam hollarda esa
professional mutaxassislar jalb etiladi. 
Kutubxona xizmati-dam oluvchilarning bo‘sh vaqtini o‘tkazishning ancha
eski shakllaridan hisoblanadi. Kutubxona ishi ko‘pincha uch yo‘nalishda amalga
oshiriladi: bo‘sh vaqtda o‘qish uchun davriy jurnallar, kitoblar va gazetalarni
tavsiya etish; turli tematik tadbirlar o‘tkazish; sog‘lom tarmush atrzini targ‘ib
qilish va boshqalar. 
Bo‘sh vaqt faoliyatini tashkil etishning o‘yin shakllari ham kurortlarda juda
ommalashgan. Dam oluvchilarga ham passiv (qo‘shimcha xodim jalb etmasdan

---

shaxmat-shashka, bilyard), ham faol ko‘ngil ochar o‘yinlar (maxsus xodim va
animatorlarni jalb etgan holda) taqdim etiladi. 
Nisbatan yirik va mashhur mehmonxonalar yanada ahamiyatliroq tadbirlar
o‘tkazishadi. Bunda taniqli estrada yulduzlarining konsertlari tashkil etiladi. Kino
va teatr artistlari benifislari va ijodiy kechalari o‘tkaziladi. Turli festivallar,
modalar namoyishi, ko‘rgazma va yarmarkalar, umummamlakat ahamiyatidagi
konferensiyalar, simpiozumlar uyushtiriladi. Ana shunday tadbirlarni o‘tkazuvchi
mashhur markazlar va boshqa ayrim kurort shaharlari hisoblanadi. 
Dam oluvchilarning bo‘sh vaqtini tashkil etishda