3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Ishlab chiqarish yoki iqtisodiy hayotning baynalminallashuvi – bu 
mamlakatlarning jahon miqyosida iqtisodiy aloqalarining kuchayishi 
hamda iqtisodiy munosabatlarning tobora kengroq jabhalarini qamrab 
olish jarayoni hisoblanadi. 
Barcha iqtisodiy jarayonlarning baynalmillalashuvi natijasida jahon 
xo‘jaligining quyidagi tarkibi vujudga keldi: 
1)
tovar va xizmatlar jahon bozori; 
2)
kapitallar jahon bozori; 
3)
ishchi kuchi jahon bozori; 
4)
xalqaro valyuta tizimi; 
5)
xalqaro kredit-moliya tizimi. 
Bundan tashqari, baynalminallashuv axborotlar, ilmiy-tadqiqot va tajriba-
konstruktorlik ishlanmalari, madaniyat sohalarida ham rivojlanmoqda. Yagona 
ilmiy-axborot makoni shakllanmoqda. 
Xalqaro savdo milliy davlatlarning paydo bo‘lishi bilan ular orasidagi 
iqtisodiy va siyosiy aloqalarning ifodasi sifatida qadimdan amal qilib kelgan 
bo‘lsada, bu hali jahon bozori mavjudligini anglatmas edi. Jahon bozori faqat 
yirik mashinalashgan sanoatning paydo bo‘lishi bilan dastlab bir qator 
mamlakatlar o‘rtasida vujudga kelib, XX asrning boshlarida jahonning barcha 
mamlakatlarini qamrab oldi. 
Alohida mamlakatlar milliy bozori hamda jahon bozori farqlanadi. Jahon 
bozori bir qator o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Agar milliy bozorda tovarlar 
harakati iqtisodiy omillar (ishlab chiqarish aloqalari, transport, xom ashyo, 
mehnat resurslari va h.k.) bilan bog‘liq bo‘lsa, tovarlarning jahon bozoriga bu 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

212 
omillardan tashqari alohida davlatlarning tashqi iqtisodiy siyosati ahamiyatli 
ta’sir ko‘rsatadi.
Milliy xo‘jaliklar va ular o‘rtasidagi iqtisodiy aloqalar negizida shakllangan 
jahon xo‘jaligi asosida xalqaro mehnat taqsimoti yotadi.