3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

v
m
m
ko‘rinishdagi 
formula bilan aniqlanadi. Ishlab chiqarish jarayonida hosil bo‘lgan qo‘shimcha 
mahsulot sotilish jarayonida foydaga aylanadi. Foydadan davlat soliq sifatida, ssuda 
kapital egalari esa foiz sifatida, yer egalari renta sifatida o‘z ulushlarini oladilar. Bu 
daromad turlari qo‘shimcha mahsulotning sotilib, dastlabki taqsimlangandan keyingi 
o‘zgargan shakllaridir. Yuzaki real hayotda qo‘shimcha mahsulot yuqoridagi 
shakllarda bo‘ladi. Kimki iqtisodiy jarayonlarning tub ildizini tushunmasa, bu 
daromadlarning manbaini, qayerda va kim tomonidan yaratilishini tushunmasdan 
qolaveradi. 
YAngidan yaratilgan sof mahsulotning tarkibini quyidagi 4-chizmada aniqroq 
tasvirlash mumkin.
Foydaning qolgan qismi esa tadbirkorlarning sof foydasi bo‘lib, uning hisobidan 
o‘zlarining iste’molini qondiradi, investitsiyani, turli sotsial yo‘nalishdagi ishlarni 
amalga oshiradilar. Ko‘rinib turibdiki, qo‘shimcha mahsulotni ko‘paytirish hech 
kimga zarar bermaydi, aksincha jamiyat a’zolarining hammasi uchun manfaatlidir. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

35 
Ma’lumki, qo‘shimcha mahsulot bilan zaruriy mahsulot o‘rtasida har doim 
ziddiyat va aloqadorlik bo‘ladi. Ularning har ikkalasida ham butun xalq xo‘jaligini 
rivojlantirish va jamiyat a’zolarining farovonligini oshirish maqsadlari yo‘lida 
foydalaniladi.
4-chizma. Zaruriy va qo‘shimcha mahsulotning sotilib pulga aylangandan 
keyin o‘zgargan shakllari. 
 
Lekin ularning sof milliy mahsulotdagi hissasi turli omillar ta’sirida, masalan, 
texnika taraqqiyotining rivojlanishi, ijtimoiy ishlab chiqarish tarkibining o‘zgarishi, 
mehnat unumdorligining oshishi natijasida o‘zgarib turadi. Mehnat unumdorligining 
o‘sishi natijasida zaruriy mahsulotning absolyut miqdori o‘sgan holda sof milliy 
mahsulotdagi hissasi kamayib, qo‘shimcha mahsulotning hissasi oshib boradi. 
Hozirgi davrdagi bozor iqtisodiyotiga doir adabiyotlarda ishlab chiqarish omillari 
bilan uning samaralari o‘rtasidagi bog‘liqlikni