3-мавзу. Тарбия жараёнининг мазмун ва моҳияти. Тарбиявий таъсир этиш усуллари, воситалари ва уни амалда қўллаш шакллари

Эстетик тарбия

• Эстетик тарбия (лот. “эстезио” гўзалликни ҳис этаман) шахсни ижтимоий воқелик, табиат ва меҳнат муносабатлари, турмуш гўзалликларини англаш, идрок этиш, тўғри тушунишни ўрганиш, уларнинг эстетик дидини ўстириш, уларда гўзалликка муҳаббат уйғотиш, шунингдек, гўзалликни яратиш қобилиятларини тарбиялаш жараёни.
• Нафосат тарбияси (эстетик тарбия)нинг мақсади шахснинг воқеликка эстетик муносабатини шакллантиришдан иборат

Нафосат тарбиясининг вазифалари

Ўқувчиларга ижтимоий воқелик, табиат ва меҳнат муносабатлари ҳамда турмуш гўзалликлари, уларни англаш тўғрисидаги билимларни бериш
Ўқувчиларда ижтимоий воқелик, табиат ва меҳнат муносабатлари, турмуш гўзаллигини англаш, ҳис қилиш қобилиятини тарбиялаш

давоми

Ўқувчиларда мавжуд гўзалликларни қадрлаш ҳисси ҳамда эстетик дидни шакллантириш, гўзалликка муҳаббат уйғотиш
Ўқувчиларда гўзалликни яратиш эҳтиёжини қарор топтириш, бу борадаги қобилият ва эстетик маданиятни шакллантириш

Эстетик тарбиянинг асосий тушунчалари

Эстетик қизиқиш – шахснинг эстетик фаолиятига, воқелик ва санъат асарларини эстетик жиҳатдан ўзлаштиришга кириши.

Эстетик мулоҳаза – шахснинг аниқ бир эстетик ҳодисага муносабатини билдирувчи ақлий ҳаракати.

• Эстетик мулоҳаза – шахснинг аниқ бир эстетик ҳодисага муносабатини билдирувчи ақлий ҳаракати.

• Эстетик эҳтиёж – шахснинг воқеликни эстетик жиҳатдан билиб олишга ундовчи субъектив омил (ички интилиш).

• Эстетик ҳис-туйғу – инсоннинг воқеликка, кишиларга, ўз фаолиятига муносабати.

Эстетик дид – эстетик ахборотлар оқими, эстетик ва ахлоқий меъёрлар йиғиндиси орқали шаклланиб, шахснинг буюм, ҳодисаларга эстетик баҳо беришида яққол намоён бўладиган ҳодиса.

Эстетик идеал – субъект билан объект, инсон билан ижтимоий бутунликнинг тарихан энг тўлиқ узвий бирлиги бўлиб, бу бирлик туб мақсадлар сифатида инсон ижодий кучларининг эркин ва ҳар томонлама ривожланишида ўз ифодасини топади.

• Эстетик идеал – субъект билан объект, инсон билан ижтимоий бутунликнинг тарихан энг тўлиқ узвий бирлиги бўлиб, бу бирлик туб мақсадлар сифатида инсон ижодий кучларининг эркин ва ҳар томонлама ривожланишида ўз ифодасини топади.

Эстетик қараш – эстетик онгнинг ғоявий негизи, табиат, ҳаёт, санъат моҳияти ҳақидаги фикр-мулоҳазалар ва ғоялар тизими.
Эстетик онг – шахсга назарий тушунчалар асосида предмет, буюм, воқелик ва ҳодисалар моҳиятини эстетик баҳо баҳолай олиш имконини берувчи ҳис-туйғулар, сезгилар, тасаввур ва қарашлар шакли.

Тарбия жараёнининг моҳияти

Аниқ мақсадга йўналтирилганлик
Узоқ муддатлилик
Икки томонлама алоқадорлик
Кўп қирралилик
Яхлит тизимлилик
Қарама-қаршиликлардан иборатлилик

Эътиборингиз учун раҳмат!