3. Корхона операцион фаолиятининг таҳлили Операцион фаолият таҳлилининг мазмуни ва муҳим вазифалари

Меҳнат ресурслари ва улардан самарали фойдаланишни таҳлили.
Корхона фаолиятида меҳнат омили муҳим ахамият касб этади. Меҳнат –бу инсон ва жамиятнинг эҳтиёжларини қондиришга қаратилган оқил ва онгли фаолиятдир.
Меҳнат ресруслари меҳнатга лаёқатли аҳолининг 16 ёшдан 55 ёшгача бўлган аёллар ва 16 ёшдан 60 ёшгача бўлган эркаклар иборат қатламидир.
Корхонада меҳнат ресурслари: ходим, ишчи, хизматчи категориялари билан таркибланади.
Ходим–корхонада банд бўлган барча таркиб, ишчи-мҳсулот ишлаб чиқаришда бевосита қатнашувчи, жисмоний меҳнат билан шуғулланувчи, хизматчилар - жисмоний меҳнатдан ташқари, хизмат кўрсатувчи таркиб ҳисобланади.
-жадвал
Меҳнат ресурслар ва улардан самарали фойдаланиш таҳлилининг муҳим масалалари

Таҳлил мавзулари	Ўрганиладиган кўрсаткичлар тизими	Таҳлил мазмуни	Таҳлил натижаси
Меҳнат ресурслари ва улардан самарали фойдаланиш таҳлили мазмуни вазифалари ва ахборот манбалари	Меҳнат ресурслари ва улардан самарали фойдаланиш таҳлилининг назарий, методологик асослари таснифланади	Таърифи, туркумланиши, таҳлил вазифалари, ахборот манбалари баён этилади	Замонавий таърифи, туркумланиши, таҳлил мазмуни, вазифалари, ахборот манбалари тавсифланади
Корхонанинг меҳнат ресурслари билан таъминланишини таҳлили	Меҳнат ресрслари таркиби ва уларнинг салмоғи, кохонанинг меҳнат ресруслари билан таминланиш коэффиценти	Меҳнат ресурслари турли таркибий белгилар бўйича ўрганилади мутлақ ва нисбий ўзгаришлари баҳоланади	Меҳнат ресурсларини таркибий жиҳатдан ўрганишга ходимлар меҳнатидан самарали фойдаланишнинг муҳим омили деб қаралади
Иш кучи қўнимсизлиги ва ишчиларнинг малака даражасини таҳлили	Ходимларнинг ҳаракати (ишга қабул қилиниши, ишдан бўшаш даражаси), қўнимсчизлик, малака даражаси	Ходимлар ҳаракати ва унинг сифат кўрсаткичлари баҳоланади	Ходимлар харакатида сифат ўзгаришларни таъминлаш чора-тадбирлари кўрилади
Ишчиларни иш вақтидан фойдаланишини таҳлили ва унинг ўзгариш сабаблари	Иш вақти фондидан фойдаланиш даражасини ифода этувчи кўрсаткичлар	Ишчилар сонининг ўзгариши, Бир ишчини ишлаган кунларининг ўзгариши, Иш куни давомийлигининг ўзгариши	Иш фақти фондидан самарали фойдаланиш, бўш туришлар, иш вақтида турли йўқотишларни олдини олиш чоралари кўрилади
Меҳнат унумдорлиги таҳлили	Меҳнат ресрслари ва вақт фондидан самарали фойдаланиш кўрсаткичлари	Бир ходимнинг меҳнат унуми, Бир ишчининг меҳнат унуми, Бир кунлик меҳнат унуми, Бир соатлик меҳнат унуми	Меҳнат унумдорлигини таркибий кўрсаткичларини баҳолаш орқали уни ўстириш чоралари кўрилади
Саноат ишлаб чиқариш ходимлари меҳнат унумдорлигига таъсир этувчи омиллар таҳлили	Саноат ишлаб чиқариш ходимларининг меҳнат унумдорлиги кўрсаткичи	Ишчиларнинг саноат ишлаб чиқариш ходимлари таркибидаги салмоғининг ўзгариши, Бир ишчининг меҳнат унумининг ўзгаришининг таъсир даражалари баҳоланади	Ходимлар меҳнат унуми ва унинг ўзгаришига таъсир этувчи бирликларни мақсадли бошқариш имкони туғилади
Ишчининг меҳнат унумдорлигига таъсир этувчи омилларнинг таҳлили	Бир ишчининг меҳнат унумдорлиги кўрсаткичи	Меҳнат унуми ва унинг ўзгаришига: бир ишчининг йил давомида ишлаган ўртача киши кунлари; иш куни давомийлиги; ишчининг бир соатлик иш унуми таъсири ҳисоб-китоб қилинади	Ишчининг меҳнат унуми ва уни ўстириш чоралари белгиланади
Маҳсулот меҳнат сиғимини таҳлили	Маҳсулот хажмига иш вақти сарфи кўрсаткичи	Маҳсулотнинг меҳнат сиғими, унинг ўзгариши, ўзгариш сабаблари ўрганилади	Маҳсулот хажмида меҳнат сарфининг оптималлаштириш чоралари кўрилади
Маҳсулот ҳажмига таъсир этувчи меҳнат омилларини таҳлили	Ишчиларнинг ўртача рўйхат сони, бир ишчи томонидан ишланган иш куни, иш куни давомийлиги, ўртача бир соатликлик меҳнат унуми	Маҳсулот ҳажмига таъсирини омилли таҳлили ўтказилади, таъсир даражалари ҳисоб-китоб қилинади	Меҳнат омилларини иожбий таъсир бирликларини баҳолаш орқали уларни рағбатлантириш чоралари кўрилади.

Меҳнат ресурслари билан таминланганлик ва меҳнат унумдорлигини таҳлилида қуйидаги кўрсаткичлар тизимидан фойдаланилади.