3. Flesh xotira turlari Odatda kompyuterlarda ishlatiladigan oddiy ram xotira (Random Access Memory) uchuvchi hisoblanadi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

MUSTAQIL ISH №2

Bajardi: KI20-02-guruh talabasi

Khasanov.S
Qabul qildi: Narkulov A.S
SAMARQAND – 2022
Flesh xotira

Reja:
1. Flesh xotira haqida

2. uning tarixi
3. Flesh xotira turlari

Odatda kompyuterlarda ishlatiladigan oddiy RAM xotira (Random Access Memory) uchuvchi hisoblanadi. Ya'ni, kompyuterni o'chirib qo'ysangiz, xotira yongalarında saqlanadigan barcha ma'lumotlar yo'qoladi. Bunga qaramasdan, flesh xotira doimiy emas, ya'ni bu turdagi xotira texnologiyasida saqlanadigan ma'lumotlar quvvatni kesganda saqlanadi degan ma'noni anglatadi. Ushbu maxsus xotira yongalaridan yozib olingan va o'chirilgan ma'lumotlar mexanik usulda emas, elektron va EEPROM (Elektrni yo'q qilish mumkin bo'lgan programlanab bo'ladigan xotira) texnologiyasiga o'xshash tarzda amalga oshiriladi. Qattiq halli texnologiyaning ushbu shakli standart qattiq disklar kabi mexanik saqlashdan farq qiladi; bu holda ma'lumot magnetizm yordamida saqlanadi. Bugungi kunda ishlatiladigan eng keng tarqalgan flesh xotira turi - bu NAND - bu nom elektron mantiqiy eshikdan NAND operatoridan olinadi, chunki flesh xotira xuddi shunday tartibga solingan suzuvchi eshik MOSFET tranzistorlarini qo'llaydi.

Bu qanday ishlaydi?
Yuqorida aytib o'tilganidek, flesh xotira suzuvchi eshik transistorlaridan foydalanadi. Ular gridda joylashtirilgan. Bir eshikli odatiy transistorlar o'rniga NAND xotirasi ikki eshikdan iborat. Ikkita darvoza yonida ikkita darvoza o'rtasidagi kuchlanishni saqlab qolishga imkon beradi, bu esa u to'kilmasligi uchun - bu juda muhim va har qanday ma'lumotni doimiy bo'lmagan joyda saqlaydi. Aslida, chipdagi bu «to'kilgan» voltaj (ma'lumotni aks ettiruvchi) ko'p yillar davomida qulflangan holatda qolishi mumkin - yoki xotirani o'chirguncha. Saqlangan ma'lumotlar flash xotira texnologiyasiga xos bo'lgan maxsus suzuvchi eshik usuli yordamida ikkita eshik orasidagi voltajni chetlab o'tish bilan o'chiriladi.
ad
Umumiy Flash-ga asoslangan elektron qurilmalar
NAND flesh xotiradan xotira sifatida foydalanadigan ko'plab iste'molchi elektron qurilmalari mavjud. Ba'zi tashqi xotira echimlari NAND flesh xotiradan foydalanadi. Ushbu turdagi texnologiyadan foydalanadigan qurilmaning turlari quyidagilarga kiradi:

• 
  MP3 pleerlari
  
• 
  Portativ Media Player ( PMP )
  
• 
  Flash kartalar / xotira kartalari MicroSD va MicroSDHC kabi
  
• 
  USB Flash drayvlar
  
• 
  Smartfonlar / Uyali telefonlar
  
• 
  Boshqa multimedia qurilmalari
  

Afzalliklari va Kamchiliklari
Barcha texnologiyalar kabi, uni qo'llashning ortiqcha va kamchiliklari ham bor. Fleshli xotiradan (va uni ishlatadigan qurilmalardan) foydalanishning eng aniq afzalliklaridan biri shundaki, u mexanik qismlarga zarar etkazishi yoki osongina zarar etkazishi mumkin. Raqamli musiqani ijro etadigan MP3 pleyerlar va boshqa qurilmalar uchun bu vibratsiya zarbasidan, tasodifiy magnit yo'qotishlardan va boshqalardan himoya qilinadigan mukammal saqlash muhiti. Flash xotirasi ham nisbatan arzon va saqlash uchun yaxshi tanlov bo'lishi mumkin - har ikkala ishlab chiqaruvchilar uchun qo'shimcha qurilmalar va xotira kartochkalari ko'rinishida xarid qilishni istagan iste'molchilar.
Biroq, flesh xotira o'z xatosiga ega. Yangi boshlanuvchilar uchun ma'lumotlarning bir xil xotira maydoniga yozilishi mumkin bo'lgan soniyadagi muddati bor. Bu P / E sikllari (dastur-qulaylik aylanishi) sifatida ma'lum va odatda maksimal 100,000 o'qish / yozishga ega. Shundan so'ng, NAND xotirasi buzilganligi sababli flesh xotira ishonchliligi bilan kamayadi. Ushbu xotira kiyimi MP3-pleerlar va boshqa ko'chma qurilmalarda, ushbu o'qish / yozish devorlarini oddiy ishlatishda qurilmani so'nggi bir necha yil davomida bir-biriga teng ravishda tarqatadigan dasturiy ta'minotdan foydalanishi mumkin. Fleshli xotiraning yana bir salbiy tomoni hali ham mexanik qattiq disklarda ko'rgan sil kasalligi (Terabayte) imkoniyatlarini o'lchay olmaydi va shuning uchun bu texnologiya katta hajmdagi omborni saqlash uchun foydalanilmaydi 
B ugungi kunda zamonaviy inson mobil bolishini yoqtiradi va, hayotini engillashtirish, qiziqarli o‘tkazish uchun turli xil yuqori texnologiyali qurilmalarni, ya’ni gatjetlarni (inglis tilidan olingan) o‘z yonida olb yurishga harakat qiladi. Va shunday qurilmalar oxirgi 10-15 yilda paydo bo‘ldi. Kichik, yengil, qulay, raqamli… Bunday qurilmalarni maydonga kelishiga yangi mikroprotsessorli texnologiyalar va aynan, ma’lumotlarni saqlash texnologiyalari sabab bo‘ldi. Shunday qilib, Flesh – xotira.
Ayrim fikrlarga ko‘ra, xotira turlariga nisbatan, FLESH nomi “chaqnash” manosini bildiradi. Ammo bunday emas. 1989-1990 yillarda Toshiba kompaniyasi o‘zini yangi mikrosxemalari ta’rifida “tez, tezkor”, ya’ni Flesh so‘zini ishlatgan. Umuman olganda, Flesh-xotirani ixtirochisi deb, NOR arxitekturali Flesh-xotirani 1988 yilda namoish etgan, Intel kompaniyasi hisoblanadi. Bir yildan so‘ng Toshiba Flesh mikrosxemalarida, bugungi kungacha NOR bilan birgalikda ishlatiladigan NAND arxitekturasini ishlab chiqdi. Shuni aytish kerakki, bu ikki xotira turning ishlab chiqarilishi texnologiyalari bir xil dir. Bu bobda ularni tuzilishi, ishlash ta’moillari va amaliy jihatdan ishlatishning turli variantlarini ko‘rib chiqamiz.
Flesh oilasining birinchi nomoyondalaridan biri xotira ekan, undan boshlaymiz.
Unga nom bergan (NOR – NotOR- bulli matematikada “yoki” inkorni bildiradi ), mantiqiy element sxemasi 1- rasmda namoish etilgan
Umuman olganda tashqi qattiq disklar ma’lumotni saqlovchi uncha ommabob qurilma emasdirlar, ammo ular ushbu maqsatda qo‘llanishi mumkin. USB, Fire Wire yo‘ki SCSI interfeyslarni qollaydigan 100 Gigabayt atrofida hajmli qattiq disklar mavjud. Ularni tarmoqdan chiqarish va bir kompyuterdan ikkinchi kompyuterga o‘tkazish onson. Agarda ma’lumotlarni saqlash uchun yuqori saviyadagi havfsizlik talab qilinsa, ish oxirida shunday qattiq diskni olib seyfga berkitib qo‘yish mumkin- bu esa bir necha soniyada amalgam oshadi.
Tashqi qattiq disklar ichida eng ommabopi USB interfeysli modelidir. Asosan USB 20 standarti tufayli u 480 Mbayt/s. tezligida, ya’ni original USB standartiga nisbatan 40 martta tezroq uzatishga qodirdir.
Jiddiy o‘zgarishlar asosan katta hisoblash uskunalarda yuqori tezlikli, rezervli qurilmalarni ishlatishi bo‘lgan. Jumladan, katta hajimdagi ma’lumotlarni qollab quvaytlaydigan, magnitooptik to‘plovchilar va qattiq disklardagir.
Ma’lumotlarni yozib oluvchi magnitooptik qurulmalar ko‘pincha CD-ROM to‘plo‘vchilarni eslatadi. Ularda, katta koersitiv kuchga ega, magnit moddasi surtilgan maxsus disklar ishlatiladi. Koertsitiv kuch- bu magnit maydonning kattaligi (kuchlanish kattaligi) bo‘lib, shunday disklarga ma’lumotni yozish uchun mo‘ljallangandir. Qanchalik ma’lumotlar diskda zich yo‘zilsa, shuncha koertsitiv kuchning ahamiyati yuqori bo‘ladi.
Ilk bor yechiladigan qattiq disklar ma’lumotlarni saqlash havfsizligini oshirish uchun turli xil tashkilotlarda, hamda davlat tashkilotlarida
foydalanilgan. Ish so‘ngida bunday disk yechib olingan va seyflarda
saqlangan edi. Bugungi kunda faqatgina ayrim, kattas hisoblash
uskunalar mavgud bo‘lgan, ofislarda ularning og‘irligi jihatidan
yengillashtirilgan talqinlardan, ma’lumotni uzatish vositasi sifatida
foydalanilmoqda.

Misol uchun, tashqi qattiq diskning ommabob modelidan birini ko‘rob

chiqamiz va Seagate ST3400801CB-RK (USB 2.0 и IEEE 1394a
intefeysli va 400 Gbaytli tashqi to‘plovchi) rezerv nusxa oluvchini
imkoniyatlari bilan tanishamiz. Tashqi disk uchun 400 Гбайт – xajmi
xozircha hardoimgideymas, ikkta USB 2.0 va FireWire.interfeyslar
mavjud.
Qisqa ta’rifi va tavsifi.
Seagate ST3400801CB-RK modeli hozirgi vaqtda eng kattasidir (qishda (2007) 500 Gigabayt va’da qilingan).

Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Internet saytlar
2. Tami.uz
3. Ziyonet.uz
4. Fayllar.org