3. Bólim. Basım ayırmashıqları ózgermes sarıpınıń ólshegishleri

Gidrostatik qáddi ólshegishler.


Gidrostatik qáddi ólshegishler ashıq ıdısta hámde basım astındaǵı ıdıslarda túrli suyıqlıqlar qáddin ólshewde isletiledi. Bul áspablarda suyıqlıq qáddin ólshew suyıqlıq baǵanası payda etetuǵın basımdı ólshew menen ámelge asırladı, yaǵnıy
R=Hg (5.1.2)

Bul jerde: R-suyıqlıq baǵanası payda eten basım Pa;

H-suyıqlıq qáddi biyikligi, m; - suyıqlıq tıǵzlıǵı, Kt/m³; g-salmaq kúshi tezleniwi, m/c².

Bul teńleme basımdı ólshew tiykarında isleytuǵın qáddi ólshegishlerin qurıw múmkinligin kórsetedi.
Suyıqlıqtıń gidrostatik basımıda differensial manometr járdeminde ólsheytuǵın gidrostatik qáddin ólshegish differensial manometrik qáddi ólshegishi deyiledi.

a)	b)
5.1 a-súwret. Ashıq rezervuardaǵı suyıqlıq qáddin differensial manometr menen ólshew sxeması: 1-teń salmaqlıqlastırıwshı ıdıs; 2-differensial manometr; 3-suyıqlıq biyikligi ólsheniwi kerek bolǵan ıdıs.	5.1.3 b-súwret. Jabıq ıdıstaǵı suyıqlıq qáddin differensial manometr menen ólshew sxeması.

Differensial manometr ólsheytuǵın R_{1 hám} R₂ basımlar ayrması tómendegishe anıqlanadı:

P₁=(H+h₁)₁g ; P₂=h₂₂g (5.1.3)

P=P₁-P₂=(H+h₁)₁g- h₂₂g (5.1.4)

_{1 hám} ₂ tıǵızlıqlar bir tur de bolsa, h₁=h₂ , bolsa

P=H**g (5.1.5)

Bul qáddi ólshegishler turaqlı, isenimli isledi. Kemshiligi differensial manometr sezgir elementi qadaǵalawshı ortalıqqa tiyip turadı, bul óz gezeginde agressiv ortalıq qáddin ólshewde qıyınshılıqlardı keltirip shıǵaradı.

5.