*3-amaliy topshiriq uchun gaplar beriladi. Uni to’liq tahlil qilish talab qilinadi. Asosan, yuqori baho tahlilga beriladi



Download 196 Kb.
bet6/17
Sana21.07.2022
Hajmi196 Kb.
#832253
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
Bog'liq
Praktikum. Yakuniy savollar

71-§. Undosh tovushlar orfoepiyasi.
Undosh tovushlar orfoepiyasi ko’proq kombinator va pozitsion omillar ta’sirida yuz beradigan fonetik hodisalarga bog’liq bo’ladi. Xususan: 1)b,d jarangli undoshlari so’z oxirida jarangsiz p,t tarzida talaffuz etiladi, bu hol o’zbek adabiy talaffuzi uchun me’yor hisoblanadi: kitob>kitop, borib>borip, yozib>yozip, savod>savot, obod>obot kabi; 2)b,d undoshlari jarangsiz undoshlar bilan yonma-yon qo’llanganda assimilatsiyaga uchrab, p,t holida talaffuz etiladi, bu hol ham adabiy talaffuz me’yori hisoblanadi: ibtidoiy>iptidoiy, ketdi>ketti; 3) j,z undoshlarining jarangsiz undoshlar ta’sirida sh,s deb talaffuz etilishi ham adabiy til uchun me’yordir: ijtimoiy> ishtimoiy, mazkur>maskur kabi; 4)b,q undoshlarining intervokal holatda (ikki unli orasida) sirg’aluvchi v,g’ undoshlariga o’tishi ham adabiy talaffuz me’yoriga xilof emas: bora ber>boraver, keta ber>ketaver kabi.
72-§. So’z qismlari talaffuzi.
1.Q,K bilan tugagan otlarning egalik affikslari bilan turlangan shakllari quyidagicha talaffuz etiladi: a) ko’p bo’g’inli so’zlarda qishloq> qishlog’imiz, qishlog’ingiz, qishlog’i; telpak> telpagim, telpaging, telpagi kabi. Bir bo’g’inli so’zlarda bunday o’zgarish bo’lmaydi: o’q>o’qi, tok>toki kabi (yoq, yo’q so’zlari bundan mustasno).
2.Q,K,G,G’ bilan tugagan otlarning jo’nalish kelishigidagi shakllari quyidagicha talaffuz qilinadi: qishloq+ga>qishloqqa, chelak+ga>chelakka, tog’+ga>toqqa, pedagog+ga>pedagokka kabi. Boshqa barcha holatlarda: a) jarangsiz undoshlardan so’ng –ka, jarangli undoshdan va unlidan so’ng –ga talaffuz etiladi: otka, oshka, qopka, ammo uyga, ovga, tolga, tomga, bolaga, akaga kabi. 105

3.Fe’llarda: a)ong+la>angla, son+a>sana, yosh+a>yasha kabi; b)ek+gan > ekkan, ket+gan > ketkan, oq+gan > oqqan, tush+gan>tushkan kabi.


4. Olmoshlarda: u+n+da>unda, bu+n+da>bunda, shu+n+da>shunda (bir "n" orttiriladi), men+ning>mening, sen+ning>sening (bir "n" tushirib qoldiriladi).
5.Bir so’zidan dona son yasalganda, o’zakdagi "r" undoshi "t"ga o’tadi: bir+ta>bitta kabi.

  1. Leksik tahlil.


Download 196 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish