3-амалий иш трактор двигателнинг тузилиши ва ишлаш жараёнини ўрганиш

IV. Чиқариш жараёни – поршен юқорига харакатланганда чиқариш клапани очилади ва ёнишдан ҳосил бўлган газлар ташқарига чиқарилади.
Двигателни тўхтовсиз бир маромда ишлашини таъминлаш учун у ўзарониҳоятда юқори аниқликда ишлайдиган 2 та механизм ва 5 та тизим билан таъминланган.
Кривошип шатун механизми - аралашмани ёниши натижасида ҳосил бўлган босим таъсирида першиннинг илгариланма-қайтма ҳаракатини тирсакли валнинг айланма харакатига айлантириб беради.
Газ тақсимлаш механизми – ишчи аралашмани керакли пайтда цилиндрга киритиш ва ишлаб бўлган газни ташқарига чиқариб юборишга хизмат қилади.
Таъминлаш тизими – двигателни турли режимда ишчи аралашма ва тоза ҳаво билан тежамкор таъминлаш учун хизмат қилади.
Совутиш тизими – двигателларнинг юқори ҳароратда ишлайдиган қисмларини белгиланган режимда совутиб туриши учун ишлатилади.
Мойлаш тизими – двигателнинг ўзаро харакатланадиган қисмларининг юзаларини ёйилишидан сақлаш ва ёйилишдан ҳосил бўлган чиқиндилардан тозалаш учун ишлатилади.
Ўт олдириш тизими – бензинли, газли двигателларда цилиндр ичидаги ишчи аралашмани ёқиш учун ишлатилади.
Юргазиб юбориш тизими – двигател ишламай (турғун ҳолатда) турганда, тирсак вални айлантириш ҳисобига цилиндрдаги ишчи циклни бошланишини таъминлавчи тизимдир.
Ички ёнув двигателлари қуйидаги турларга бўлинади:

1. 
   Ўрнатилишига қараб - кўчма ва муқим ўрнатилган двигателлар.
   
2. 
   Иш циклига қараб - тўрт ва икки тактли двигателлар.
   
3. 
   Ишчи аралашмасини ҳосил қилишга қараб – аралашмани цилиндрдан ташқарида (бензинли ва газли) ва цилиндр ичида (дизелли) ҳосил қилиш.
   
4. 
   Ишчи аралашмани ёқиш усулига қараб – электр учқуни ёрдамида (бензинли) ва аралашмани юқори босимда сиқиш (дизелли) ёрдамида.
   
5. 
   Қўлланадиган ёқилғи турига қараб – бензин, газ ва дизел ёқилғиси
   
6. 
   Цилиндрлар сонига қараб - бир, икки ва ҳ. цилиндрли двигателлар.
   
7. 
   Цилиндрларни жойлашишига қараб – вертикал (тик), горизонтал (ётиқ) ва V-симон ўрнатилган
   
8. 
   Аралашмани цилиндрга тўлдириш усулига қараб - оддий (поршен ёрдамида), қўшимча куч остида тўлдириш (компрессор ёрдамида)
   
9. 
   Совутиш усулига қараб - суюқлик ва ҳаво ёрдамида совутиладиган турларга бўлинади.