3 -mavzu. Mikroorganizmlarni o‘sishi va ko‘payishi. Mikroorganizmlarning oziqlanishi. Mikroorganizmlar metabolizmi

2. Mikroorganizmlar o‘zlashtiradigan azotli va mineral birikmalar
Mikroorganizmlarning o‘sishi uchun o‘sish moddalari ham zarur. Bunday o‘sish faktorlari 
3 guruh birikmalar - aminokislotalar, purinlar, pirimidinlar va vitaminlardir. O‘sish faktorlariga 
muhtoj organizmlarni auksotrof organizmlar deyiladi. O‘sish faktorlariga muhtoj bo‘lmaganlari 
esa prototrof organizmlar deyiladi.
Mikroorganizmlarning azot bilan oziqlanishi. Azot elementiga munosabatiga ko‘ra, 
mikroorganizmlar turli gruppalarga bo‘linadi. Ba’zilari oqsil va peptonlarni o‘zlashtirsa, 
boshqalari nitratlarni, uchinchilari ammiakni, to‘rtinchilari atmosfera azotini o‘zlashtiradi. 
Jadvalda mikroorganizmlarning azot manbalariga nisbatan talabi ko‘rsatilgan. Oqsil va 
peptonlar proteoliz (parchalanish) va dezaminlanishdan so‘ng o‘zlashtirilsa aminokislotalarning 
to‘liq aralashmasi bevosita parchalanadi, ba’zi vakillari nitratlarni, ko‘pchiligi ammiakni 
o‘zlashtiradi.