3- bo’lim. Transport vositalarini ekspluatatsion xususiyatlari

Agar, ya’ni R>R bo‘lsa, avtmobil chala buriluvchanlikka ega bo‘ladi, ya’ni elastik bo‘lmagan shinali avtomobil troektoriyasi bo‘ylab yurishi uchun oldingi g‘ildiraklari kamroq burchakka burilishi kerak.

Adabiyotlar:
1. S.M.Qodirov, M.O.Qodirxonov.
Dvigatel va avtomobillar nazariyasi.
O‘qituvchi 1981 (253-260 betlar)
2. A.S.Litvinov, YA.E.Farobin
Avtomobilь. Teoriya ekspluatatsionnыx svoystv.
Moskva, Mashinostroeniya, 1989. (str. 125…139)
3. Mamatov X.M. va boshqalar. Avtomobillar. Toshkent. O‘qituvchi 1982
(356-364 betlar)

Mavzu: 2.5. “Transport vositalarining turg‘unlik xususiyati”

“Transport vositalarining turg‘unlik xususiyati” mavzusi bo‘yicha tayanch so‘zlar

1. 
   Turg‘unlik
   
2. 
   Ko‘rsatkichlar
   
3. 
   Turg‘unlikning yo‘qotilishi
   
4. 
   Orqa o‘q bo‘yicha ag‘darilishi
   
5. 
   Orqa o‘q bo‘yicha sirpanish
   
6. 
   YOn tomonga ag‘darilish
   
7. 
   YOn tomonga surilish
   
8. 
   Ag‘darilish bo‘yicha kritik tezlik
   
9. 
   Sirpanish bo‘yicha kritik tezlik
   
10. 
    Oldingi o‘qning sirpanishi
    
11. 
    Orqa o‘qning sirpanishi
    
12. 
    Avtomobilning sirpanishi
    
13. 
    Sirpanishning oldini olish usullari
    
14. 
    Tormozlash kuchlarining notekisligi
    
15. 
    YUkning joylashuvi
    

Transport vositalarining turg‘unlik xususiyati
Avtmomobilning turg‘unlik ko‘rsatkichlari
Avtomobilning turg‘unlik xususiyati deb – harakat davrida, tashqi kuch ta’siri ostida o‘z harakat yo‘nalishini o‘zgartirmasa bunday harakat turg‘un harakat deyiladi.
Avtomobil turg‘unligining yo‘qolishi quyidagi hollarda namoyon bo‘ladi. a) avtomobilning bo‘ylama va ko‘ndalang tekisliklarda ag‘darilishi;
b) yon tomonga sirpanishi;
v) etakchi g‘ildiraklarning shataksirab harakatlanishi;
g) avtomobil o‘qlarining yon tomonga sirpanishi;
Avtomobilning turg‘unligi quyidagi ko‘rsatkichlar bilan xarakterlanadi.
avtomobilning aylana bo‘ylab xarakatlanganda yon tomonga surila boshlash, paytidagi maksimal (kritik) tezligi, km/soat;
avtomobilning aylana bo‘ylab harakatlanganda ag‘darila boshlash paytidagi maksimal (kritik) tezligi, km/soat;
avtomobilning g‘ildiraklari ko‘ndalang surila boshlagan paytda yo‘lning maksimal (kritik) nishablik burchagi;
avtomobil ag‘darila boshlagan paytda yo‘lning maksimal (kritik) nishablik burchagi.