23-ma’ruza. Kliyent-server va peer to peer arxitekturalarining qurilish usullari, ularning imkoniyatlari, kliyent-server ilovalari va peer to peer ilovalari,

Kliyent sifatida ishlaydigan serverga misol 
Kliyent – server arxitekturasini shakllantirish ko‗rinishlariga misol 
Сервер 
иловаси 
Маълумотлар 
омбори сервери 
Маълумотлар 
сўрови 
Маълумотларга 
жавоб қайтариш 
маълумотларни кутиш 
Вақт 
Натижани кутиш 
Натижани чиқариш 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Сўров 
операцияси 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Фойдаланувчи 
интерфейси 
Илова 
Илова 
Илова 
Маълумотлар 
омбори 
Маълумотлар 
омбори 
Маълумотлар 
омбори 
Маълумотлар 
омбори 
Маълумотлар 
омбори 
Маълумотлар 
омбори 
Илова 
Илова 
Илова 
Фойдаланувчи 
интерфейси 

---

Mijoz - server modeliga misollar
 
 
Murakkab strukturali Kliyent – server tizimlari 
 
Peer to peer arxitekturasi 
Peer to peer – ―tengga teng‖, bir rangli tarmoq yoki tengdoshlar tarmog‗i.
Bunday tarmoqda tugunlar teng huquqlarga ega va bir vaqtning o‗zida 
tarmoq xizmatlarining provayderlari va iste‘molchilari sifatida ishlashlari mumkin. 
Peer to peer tarmog‗i markazlashtirilmagan tizim arxitekturasi. Ularning 
xususiyatlari:
Tugunlar nosimmetrik funksiyalarni ifodalaydi 
2. Resurslarni tugunlar o‗rtasida almashish (o‗tkazish qobiliyati, protsessor, 
disk maydoni) 
3. Ko‗p (ishonchsiz) tugunlarning geterogen muhiti 
4. O‗z-o‗zini tashkil qilish qobiliyati, xatolarga chidamlilik (tarmoq 
darajasida) 
5. Dinamiklik (tugunlarni tez-tez ulash va ajratish) 
Bir rangli munosabatlar tashkil etilishining umumlashgan sxemasi 
Bir rangli tarmoqlarning bir necha xil arxitekturaviy modellari mavjud.
1.Markazlashgan 
bir 
rangli 
model 
- 
pirlar 
faoliyatini 
server 
koordinatsiyalaydi. Pirlar serverdan fayllar ro‗yxatini oladilar

---