21. Ichki sekretsiya bezlarining yoshga bog’liq xususiyatlari

23.Tashqi muhitning organizmga tasiri. O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan tabib, gigiyenist olim U .R . Ubaydullayev odam organizmiga tashqi muhitning ta ’sirini nazariy va am aliy jihatdan o‘rgandi. Jum ladan, paxta dalalariga sepiladigan pestitsidlarning odam organizm iga zararli ta’sirini o‘rganib, uning ta ’sirida kasallangan bemorlarni davolash usullarini ishlab chiqdi. Gigiyena sohasida ko'pgina ilmiy tadqiqotlarni olib borgan gigiyenist olimlardan biri T.M. Tohirovdir. U atrof-m uhit havosini kimyoviy va biologik ifloslanishi, ularni biologik baholash usullari ustida ilmiy izlanishlar olib borgan. Bolalar va o'smirlar gigiyenasi sohasida ko'pgina ilmiy tadqiqot ishlarini olib borgan olim lardan S. Solixo‘jayev, G‘. N uriddinova va M. Ismoilovlardir. Yirik gigiyenist olim S. Solixo‘jayev oliy o'quv yurti talabalari uchun bir necha darsliklar va o'quv qo'llanm alar yaratdi. G‘.Nuriddinova issiq iqlim sharoitida mehnat qilishning o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rgangan.Inson salomatligiga har xil ta’sir ko’rsatishi mumkin bo’lgan ko’rinadigan va ko’rinmaydigan omillar jismoniy,hissiy,psixologik holatni yaxshilash usullari ham ma’lum.Atrof muhit-omillarining ta’siri sog’lom turmush tarzi uchun juda kata ahamiyatga ega.Insonning tabiiy muhitga aralashuvi ,hatto yaxshi niyat bilan ham borib to’g’ridan-to’g’ri ta’sir atrof-muhitga ta’sir qiladi va keyinchalik inson tanasiga ta’sir qiladi.Insonning ekologik vaziyatga ta’siridan tashqari,salomatligiga quyidagi ekologik omillar ta’sir qiladi;
-harorat -havo namligi
-tebranish
-radiatsiya
-shamol
-elektromagnit va tovush tebranishlari
Farovonlik va normal hayot uchun ob-havo sharoiti ta’sir qiladi.Ular bosimning pasayishiga olib kelishi,qo’shma kasalliklarni kuchaytirishi va bosh og’rig’iga olib kelishi mumkin.Agar inson sog’lom bo’lsa, unda ob-havo sharoitlarining o’zgarishi oqibatlarsiz o’tadi.Biroq ob-havoga sezgir odamlar o’zlarini yomon his qilishadi.So’nggi paytlarda odam doimiy ravishda elektromagnit to’lqinlar,radiatsiya ta’sirini boshdan kechirmoqda.U barcha maishiy texnika,telefonlar tomonidan chiqariladi.Radiatsiya nafaqat tananing jismoniy holatiga ta’sir qiladi,balki psixikani ham beqarorlashtiradi,organlarning faoliyatini o’zgartiradi.Elektromagnit to’lqinlarning muntazam ta’siri asab tizimiga,immunitetga,qalqonsimon bezga salbiy ta’sir qiladi.