20-ma’ruza. Abonent kirish tarmoqlarining qurilish usullari хDsl,pon,3G/4G, kabelli internet

---

20-MA’RUZA. Abonent kirish tarmoqlarining qurilish usullari. 
хDSL,PON,3G/4G, kabelli internet 
 
Abonent kirish tarmog„ini qurishni umumiy tamoyillari 
Keng polosali kiraolish texnologiyalari quyidagilarga ajratiladi: 
– muxit orqali uzatish; 
– o„tkazuvchanlik qobiliyati; 
– maksimal uzoqlik xarakati (maydonni egallashi);
– modulyatsiya signallarining turlari; 
– qo„llanilish soxasi bo„yicha; 
– boshqa xar – xil xarakteristikalar orqali. 
Muxit orqali uzatishni kengpolosali abonent kiraolish texnologiyasining 
klassifikatsiyasi 
Среда передачи
Технологии высокоскоростного 
абонентского доступа
Проводная
Беспроводная
Оптика
WiMAX
Wi-Fi
xDSL
PLC
PON
AOEH
HFC
Металл
Гибрид
LTE
FTTH
FTTx
Home run
Active star
APON
BPON
EPON
GPON
FTTB
FTTC
FTTN
FTTR
 ADSL
ADSL2+
VDSL
VDSL2
SHDSL
 802.11a
 802.11b
 802.11g
802.16-2004
802.16e
Mavjud abonent kiraolish tarmog‘ini takomillashtirishning umumiy 
sxemasi 
DSL MODЕMLARI HAQIDA TUSHUNCHA
Axborot oqimining o„sishi, kompaniyalarning va xususiy foydalanuv-
chilarning Internet tarmog„i orqali uzatadigan, hamda korporativ tarmoq-larga
bo„lgan talab, yuqori tezlikda ma‟lumotlarni raqamli telefon liniyasi orqali
uzatishlarni talab qila boshladi. Shuning uchun DSL texnologiyasi mis juftli 
telefon simlarini modernizatsiya qilmasdan telefon liniyasi orqali ma‟lumotlarni
uzatish tezligini oshirish uchun xizmat qiladi.

---

xDSL (Digital Subscriber Line - raqamli ajratilgan liniya). DSL 5,4 km
masofagacha ishlab turgan mis telefon simlari yordamida turli usullarda
ma‟lumotlarni ISDN uzatish tezliklaridan yuqoriroq tezliklarda uzatish uchun
mo„ljallangan.
ISDN (integrallashtirilgan raqamli aloqa xizmatlarini tashkil etuvchi
tarmoq). 
x- xarfi o„rnida hal qiluvchi ko„rsatkichlar, masalan A,H,S,V a
boshqalar bo„lishi mumkin. 
DSL modemlari quyidagi texnologiyalarni o„z ichiga birlashtiradi: 
1. ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) assimmetrik raqamli 
abonent liniyasi. Bu texnologiya assimmetrik hisoblanadi, foydalanuvchi tarmoq 
orqali ma‟lumot uzatishiga qaraganda, tarmoq orqali foydalanuvchiga
ma‟lumotlarni uzatish tezligi yuqoridir. Bir juft simlar bo„yicha ADSL
texnologiyasi 5,5 km masofagacha 1,54 Mbit/s tezlikda ma‟lumotlarni uzata 
oladi.
2. R - ADSL (R – adaptiv tezlikli ulash, raqamli abonent liniyasi) 
texnologiyasi ham ADSL texnologiyasiga o„xshab bir xil tezliklarda
ma‟lumotlarni uzatish imkoniyatiga ega. R - ADSL texnologiyasidan
foydalanganda har xil telefon liniyalari orqali ma‟lumotlarni uzatishda har xil 
tezliklarga ega bo„ladi.
3. IDSL ( raqamli abonent liniyasi ) IDSL texnologiyasi 144 Kbit/s 
tezlikda ma‟lumotlarni dupleks usulda uzatishni ta‟minlaydi. IDSL
texnologiyasini ADSL dan farqi ma‟lumotlarni uzatish cheklanganidadir, ISDN 
liniyasidan farqi IDSL ma‟lumotlarni uzatish cheklanganidadir, ISDN
qurilmalarni ulashni talab qilganda, IDSL liniyasi har doim ulangan xolda 
bo„ladi