Zichlik gradientida sentrifugalash

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi

Temiz Davlat universiteti
Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya
ta’lim yo’nalishi 2-kurs 120-guruh talabasi
Baratova Dilfuzaning Mikrobiologiya va
virusologiya fanidan tayyorlagan
MUSTAQIL ISHI

8-Mavzu: Viruslarni fizik kimyoviy usullarda tozalash.

TOPSHIRDI: ______________
QABUL QILDI: ______________

Termiz - 2022

Mavzu: Viruslarni fizik-kimyoviy usullarda tozalash.
Reja:

1. 
   Viruslarni fizik-kimyoviy usullarda tozalash.
   
2. 
   Virusologiyada qo’llaniladigan mikroskopik tekshirish usullari.
   

Differentsial sentrifugalash. Cho’kish tezligiga ko’ra turli kattalikdagi bo’laklarni ajratish usuli. Bu usulda virus tutuvchi material ko’p marotaba kichik (2000-3000 ayl/daq) va katta (40000-50000 ayl/daq) tezliklarda tsentrifugalanadi. Virus bir cho’kma usti suyuqligida (kichik tezlikda), bir cho’kmada (katta tezliklarda) bo’ladi, resuspenziyalanib, yana tsentrifugalanadi. Bu yo’l bilan virusning yuqori darajada tozalanishiga erishiladi.
Zichlik gradientida sentrifugalash. Viruslarni tozalash va ularning zichligini aniqlash uchun qo’llaniladi.
Bu usulda sentrifuga probirkasiga moddaning har xil zichlikdagi eritmalari qavat-qavat qilib quyiladi (masalan, saxaroza), bunda eng yuqori zichlik (virus zichligidan yuqori) probirka tubida hosil qilinadi, yuza qismiga qarab esa, zichlik asta-sekin kamayib boradi. Tozalanuvchi virus tutuvchi aralashma yuqori qismga quyiladi. TSentrifugalash vaqtida har xil zichlikdagi bo’laklar eritmaning turli qatlamlarida alohida zona sifatida taqsimlanadi. Ma’lum zichlikka ega bo’lgan viruslar, to’qima bo’laklari zichligidan farq qilib, qaysidir bir zonada joylashadi va ularni toza holda ajratib olish ham mumkin.
Virus tutuvchi suyuqlikni kolonkalar orqali filtrlash, sefadeks bilan to’ldirish (dekstranli gel). Bu kolonkalarning ajratish xususiyati shunga asoslangan-ki, har hil kattalikdagi bo’laklar undan turlicha tezlikda o’tadi, ya’ni yiriklari maydalariga nisbatan tezroq o’tadi. Filьtratning alohida portsiyalarini yig’ib, ularning biridan tozalangan virus olinadi.