2. 2- SINF ONA TILI DARSLARIDA BAYON YOZDIRISH JARAYONIDA XOTIRANING AHAMIYATI. - O'tgan ajdodlarimiz yosh psixologiyasining muammolarini izchil va atroflicha, muayyan yo'nalishda, ma'hurt kontseptsiya asosida o'rganmagan bo'lsalar ham, allomalarning asarlarida mazkur holatlamnng aks etishi, namoyon bo'lishi, rivojlanishi va o'zgarishlari to'g'risidaqimmatli fikrlar bildirilgan. Bular to'rt xil manbalarda uchraydi. Ularning biri — xalq ijodiyoti: rivoyatlar, maqollar, matallar va masallar; ikkinchisi — maxsus ijodkor kishilar (hatto, hukmdorlar) muayyan shaxsga bag'ishlab yozgan o'g'it-nasihat va hikoyalar, uchinchisi — qomusiy, O'rta Osiyo mutafakkirlarintng ihniy-nazariy qarashlari; to'rtinchisi — turli davrlarda ijod qilgan shoir va yozuvchilar ijodining mahsullari, ya'ni badiiy asarlardir.
Abu Nasr Forobiyning inson va uning psixikasi haqidagi axloqiy-falsafiy mushohadalari «Ideal shahar aholisining fikrlari», «Masalalar mohiyati», «Falsafiy savollar va ularga javoblar», «SharxIardan», <{hikmat ma'nolari», «Aql ma'nolari to'g'risida» kabi qator asarlarida bayon etilgan. Abu Rayhon Beruniy o'zining «0'tmish yodgorliklari» kitobida inson hayotiga doir xilma-xil ma iumotlami keltiradi. Shu jumladan, ohm kishilarning jismoniy tuzilishi, umrlarining uzun-qisqaligi to'g'risida bildirgan muloxazalar diqqatga sazovordir. Beruniy odam uzoq vaqt yashashining sababini biologik va irsiy omillar bilan bog'laydi. Bu jihatdan uning «Hindiston», «Mincralogiya» asarlari, Ibn Sino bilan yozishmalari alohida ahamiyatga ega. - Abu Nasr Forobiyning inson va uning psixikasi haqidagi axloqiy-falsafiy mushohadalari «Ideal shahar aholisining fikrlari», «Masalalar mohiyati», «Falsafiy savollar va ularga javoblar», «SharxIardan», <{hikmat ma'nolari», «Aql ma'nolari to'g'risida» kabi qator asarlarida bayon etilgan. Abu Rayhon Beruniy o'zining «0'tmish yodgorliklari» kitobida inson hayotiga doir xilma-xil ma iumotlami keltiradi. Shu jumladan, ohm kishilarning jismoniy tuzilishi, umrlarining uzun-qisqaligi to'g'risida bildirgan muloxazalar diqqatga sazovordir. Beruniy odam uzoq vaqt yashashining sababini biologik va irsiy omillar bilan bog'laydi. Bu jihatdan uning «Hindiston», «Mincralogiya» asarlari, Ibn Sino bilan yozishmalari alohida ahamiyatga ega.
- Ibn Sinoning 5 tomlik «Tib qonunlari» asarida organizmning tuzilishi, undagi nervtar va nerv yo'llari, fiziologik jarayonlar bilan borliq psixik jarayonlar haqida ancha muhim ma'lumotlar bor. Uning «Odob haqida» risolasi ham inson shaxsini shakllantirish to'g'risidagi jiddiy asardir.
Do'stlaringiz bilan baham: |