2. qo’ZG’aluvchan to’qimalarning umumiy fiziologiyasi. Reja. Qo’zg’aluvchan to’qimalar va ularning umumiy fiziologik xususiyatlari

Download 393 Kb.

bet	12/19
Sana	26.02.2022
Hajmi	393 Kb.
	#472272

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 19

Bog'liq
1.Fiziologiyaga kirish. Qo\'zg\'aluvchanlik fiziologiyasi.

Bazofil modda (tigroid modda) - naysimon tarkibga ega bo‘lib, mayda donachalar bilan qoplangan. RNK. saqlaydi va hujayrada oqsil komponentlarini sintezida ishtirok etadi. Neyronlaming uzoq vaqtqo‘zg‘alishi natijasida, hujayrada bazofTl moddani zaxirasi tugaydi, bu o‘z navbatida maxsus oqsillaming sintezini to‘xtashiga olib keladi.
Golji apparati-neyron organellasi bo'lib, yadroni to'r kabi o‘rab turadi. Golji apparati hujayrada neyresekretor va boshqa biologik faol moddalaming sintezida ishtirok etadi.
Lizosomalar va \Aam\ngfermentlari- neyronda ayrim moddalaming gidrolizini ta’minlaydi.
27

Neyron pigmentlari - melonin va lipofussin o'rta miyaning qora moddasida, adashgan nervning yadrolarida va simpatik tizim hujayralarida joylashadi.
Mitoxondriyalar - neyronning energetik ehtiyojini ta’minlaydi. Ular hujayra ichi nafasida muhim ahamiyat kasb etadi. Neyronlar zo'r berib ishlaganda ulaming miqdori ortadi.
Neyrotrubkalar - neyron somasiga kirib turib, axborotlami saqlashda va uzatishda ishtirok etadi.
Neyronyadrosi - teshikli, ikki qavatli membrana bilan o'ralgan bo'ladi. Teshiklar orqali nukleoplazma va sitoplazmalar o'rtasida moddalar almashinuvi ro'yobga chiqadi.
Yadroda genetikmaterial bo'lib, bu apparathujayraning shakllanishini, boshqa hujayralar bilan aloqasini ta’minlaydi.
Yadrochada - ko'p miqdorda RNK bo'ladi va yupqa qavat DNK bilan qoplangan bo'ladi.
Dendritlar - neyronning asosiy qabul qiluvchi maydoni bo'lib, dendrit membranasi va hujayra tanasining sinaptik qismi, elektr potensiali o'zgarishi bilan kechadigan nerv oxiridan ajraladigan mediatorlarga sezgirdir. Odatda, neyronda birmuncha shoxlangan dendritlar bo'ladi. Bunday shoxlanishning ahamiyati shundan iboratki, neyron axborot tizim bo'lganligi uchun axborotlar kirishi ko'proq bo'lishini ta’minlaydi.
Akson - neyronning o'simtasi bo'lib, uning eng muhim funksiyasi dendritlar tomonidan yig'ilgan, tanasida qayta ishlangan va akson bo'rtig’i orqali o'tkaziladigan axborotlami ishchi a’zolarga o'tkazib berishdan iboratdir. Har bir neyronda akson diametri doimiydir, akson oxiri tarmoqlangan bo'lib, bu joyda mitoxondriya va sekretorbirikmalarko'pbo'ladi.
Neyron ко'rinishlari: neyronning tuzilishi uning qanday vazifani bajarishiga bog'liq bo'ladi. Neyron tuzilishiga ko'ra uch ko'rinishga bo'linadi: unipolyar, bipolyar va multipolyar.
Haqiqiy unipolyar neyronlar uch shoxlik nervning mezensefal yadrosida joylashadi. Bu neyronlar chaynov muskullariningproprioretseptiv sezuvchanligini ta’minlaydi.
Bundan tashqari, psevdounipolyar neyronlarni ham e’tirof etadilar. Aslini olganda, bunday neyronning ikkita o'simtasi bo'ladi (bittasi periferiyadan, ya ni retseptordan kelsa, ikkinchisi markaziy nerv tizimida bo'ladi). Ikkala o'simta hujayra tanasining oldida birlashib, bitta o'simtani hosil qiladi. Ular og'riq, harorat, tashqi proprioretseptiv, baroretseptiv signallami qabul qilishni ta’minlaydi.
Bipolyar neyron I arda bitta akson va bitta dendrit bo'ladi. Bunday neyronlar asosan, ko'ruv, eshituv va hid biluv tuzilmalarining periferik qismlarida uchraydi.
Multipolyar neyronlarda bir nechta dendrit va bitta akson bo'ladi. Hozirgi kunda 60 dan ortiq multipolyar neyronlar turlari mavjud.

Download 393 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 ... 19

kiriting | ro'yxatdan o'tish

Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha

yuklab olish