2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Tabiiy chang 
– ishlab chiqarishga bog‘liq bo‘lmagan holda yuzaga keladigan chang;
 
Ishlab chiqarish changi(sun’iy chang) 
– 
ishlab chiqarish jarayonlarida yuzaga keladigan 
chang; 
Organik chang 
– 
organik moddalar hamda o‘simlik changlar; 
Mineral(noorganik) chang 
– 
mineral moddalar changi; 
Aralash chang 
– 
organik va mineral moddalardan hosil bo‘lgan aralashgan holdagi chang; 
Cilikoz, silikatoz kasalligi 
– pnevmokonioz kasalligining tarkibida kremniy Si mavjud 
bo‘lgan changlardan kelib chiqadigan turlari(Silikoz - ozod kremniy qo‘sh oksidi (SiO2) 
mavjud bo‘lgan changlar ta’siridan yuzaga keladi; Silikatoz - kremniy qo‘sh oksidining 
alyuminiy, magniy, temir, kalsiy bilan bog‘langan holdagi moddalarning changlari ta’siridan 
yuzaga keladi. Buning koallenoz, talkoz, sementoz, slyuda pnevmokoniozlari kabi turlari 
bor);
 
Asbestoz kasalligi 
– pnevmokonioz kasalligining asbest changlaridan kelib chiqadigan turi;
Antrakoz kasalligi 
– pnevmokonioz kasalligining ko‘mir changlaridan kelib chiqadigan turi;
 
Sideroz kasalligi – 
pnevmokonioz kasalligining temir changlaridan kelib chiqadigan turi;
 
Allergoz kasalligi 
– pnevmokonioz kasalligining organik changlaridan kelib chiqadigan turi;
 
Havoni zararli moddalardan tozalash 
– 
havo tarkibidagi chang va zararli gazlarni yo‘qotish; 
Yonuvchi chang 
– 
yonuvchi moddaning yuqori konsentratsiyadagi changlari; 
Radioaktiv nurlanish 
– 
radioaktiv moddadan chiqayotgan nurlarning inson organizmiga 
ta’siri;