2-mavzu. Neft, gaz va gazkondensatni birlamchi qayta ishlash

Atmosferali haydash qurilmasi moddiy balansi 
Kiritilgan 
% (massa) 
Barqarorlashtirilgan neft 
100,0 
Suvli emulsiya 
0,1 
Jami: 
100,1 
Olingan 
Uglevodorod gazlari 
1,0 
Benzin fraktsiyasi (140 °C gacha) 
12,2 
Kerosin fraktsiyasi (140°C- 240°C) 
16,3 
Dizel fraktsiyasi (204°C - 350 °C) 
17,0 
Mazut (>350 °C) 
52,7 
Yo‘qotishlar 
0,9 
Jami: 
100,1 
 
Atmosferali haydash qurilmasi kolonnalaridagi 
rejim va ularni tavsiflari. 
Kolonn
alar 
Harorat
,°C 
Bosim,
mPa 
Diamet
r,m 
Balandli
k,m 
Tarelka
lar soni 
Dastlab
ki (2) 
140
120
58
,
0
56
,
0
3,8 
30,2 
22 
Asosiy 
(14) 
320
140
0,15 
7,0 
45,9 
38 

---

Neftni atmosferali haydash qurilmasi texnologik 
sxemasi: 
1, 7, 8, 9,12, 13, 20, 21, 22 – nasoslar; 2, 4 – rektifikatsion kolonnalar; 3, 
15, 24, 27, 30- havoli sovutgichlar; 4, 16, 25, 31- sovutgichlar; 10, 11, 23, 
26, 29 - issiqlik almashtirgichlar; 5, 17 – gazseparator-suv ajratgichlar; 6 - 
pech; 18, 19 - bug‘latuvchi kolonnalar; 
hamma vaqt ham idеal holatda bormasligi sababli 
bu jarayon so’ngida qo’shimchalar hosil bo’ladi. Nеft 
xom 
ashyosini 
haydash 
natijasida 
olinadigan 
uglеvodorod 
qismlari 
(fraktsiyalari)ning 
qaysi 
maqsadlar uchun ikkilamchi qayta ishlash jarayonlarida 
qo’llanilishi 4.9 - rasmda bеrilgan 
Bug‘latuvchi kolonnalar pastki tarelkasi ostidan 
o‘ta qizdirilgan suv bug‘i kiritiladi. Neftning og‘ir 

---

bug‘lanmagan qoldig‘i aralashma suyuqligi bilan 14 -
kolonna pastki tarelkasiga oqib tushadi. Kolonna pastki 
tarelkasi ostidan ham “o‘ta qizdirilgan suv bug‘i” 
kiritiladi. Katta miqdordagi qaynash harorati past 
fraktsiyalaridan ajratilgan mazut 14 - kolonna pastidan 
13 - nasos yordamida 29 - issiqlik almashgich va 30, 31 - 
sovutgichlar orqali o`tib rezervuarga jo‘natiladi. 
Qurilma moddiy balansi neftdagi tiniq rangli neft 
mahsulotlari miqdoriga bog‘liqdir. Atmosferali haydash 
qurilmasi 
moddiy 
balansi 
quyidagi 
yuqoridagi 
jadvallardagi namuna ko‘rinishida bo‘lishi mumkin.