2-Мавзу. Жисмоний тайёргарлик мазмуни ва моҳияти жисмоний сифатлар қандай хусусият хисобланади

15- расм. Найза санчишга уринган рақибни ўнг томон
ўтиб олганча, қуролсизлантириш
Қуролсиз бажариладиган амаллар:
мушт билан тўғри йўналишда зарба бериш (16- «а» расм). Бундай зарба рақибнинг боши ва гавдасига қарата яқин ва ўрта масофадан берилади. Мушт билан тўғри йўналишда зарба бериш учун чап томонлама жангга шай ҳолатда туриб, тана ва қўл мушакларига ортиқча зўр бермай, ўнг қўл мушти қисқа йўл орқали нишон томон кескин ва айни вақтда ўнгдан чапга бураб (эшиб) борган тарзда йўлланади. Ушбу фурсатда чап қўл мушти, тирсак билан биргаликда, қўл кафти юқорига қаратилган ҳолатда орқага кескин тортилади. Мушт нишон билан тўқнаш келиш фурсатида эса тананинг жамики мушакларига қисқа муддатга зўр берилади. Рақибга шу тарзда зарба берилгач, дастлабки жангга шай ҳолат қабул қилинади;
мушт билан ён томондан зарба бериш (16- «б» расм). Бундай зарба мушт тугилган бармоқлар асоси билан рақибнинг чаккаси, жағ соҳаси, қулоғи, қуёш ўрилмаси (яъни қоринда туташган вегетатив асаблар тизими) ва гавдасига қарата берилади. Жангга шай ҳолатда турганча, ён томондан зарба бериш учун қўл, бармоқлари ичкарига қаратилган мушт билан бирга горизонтал йўналишда ёй ҳосил қилинган тарзда нишонга йўлланади. Зарба берилаётган фурсатда билак тирсак воситасида олдинга кўтарилган бўлиши лозим. Зарба олдинга қадам босилган ёки босилмаган тарзда, гавда буралганча, қулочкашлаб берилиши мумкин;
мушт билан пастдан зарба бериш (16- «в» расм). Бундай зарба яқин масофадан рақибнинг қуёш ўрилмаси, ияги, олдинга энгашган фурсатда эса юзига ёки жигарга қарата берилади. Дастлабки ҳолатда мушт кафти пастга қаратилади. Зарба берилаётганида кафти юқорига қаратиб борилади. Зарбага гавда бурилишининг инерцион кучи мужассам этилади;


16- расм. Мушт билан тўғри йўналишда, ён томондан ва пастдан зарба бериш


17- расм. Қўл зарбаларини қайтариш


қўл билан берилаётган зарбани қайтариш (17- расм). Ушбу амал рақиб зарбасини билак воситасида ичкари ёки ташқарига йўллаш, зарбага кафтни, билаклардан бири ёхуд иккаласини тутиш, зарба остига энгашиш, ортга четга чекиниб, чап бериш орқали бажарилади. Зарба қайтарилгач, зудлик билан қўл ёки оёқ воситасида рақибнинг очиқ жойига жавобан зарба берилади;