2-Mavzu: Hujayra. Hujayra memdranasi va undagi o’zgarishlar. Embriologiya elementlari. To‘qimalar tuzilishi va vazifasi

Silliq mushak to’qimasi. Bu to’qima mezenximadan rivojlanadi. Silliq mushak to’qimasining struktura birligi silliq hujayrasidir. Uning uchlari o’tkirlashib kelgan duksimon cho’ziq shaklda bo’lib, yaxshi rivojlangan hujayra pardasi bilan qoplangan. Bu to’qima hujayralari bir-biriga ich taqalib, qatlamlar va guruhlarni hosil qiladi. Mushak hujayrasining yadrosi cho’ziq shaklda bo’lib, hujayra markazida turadi. Silliq mushak hujayrasining sitoplazmasida alohida organellalar – miofibrillalar joylashgan. Ular hujayra o’qi bo’ylab, periferiyasiga qarab boradi. Miofibrillalarning yo’g’onligi 0,01mkm atrofida keladigan bir jinsli ingichka oqsil iplardan tuzilganligini elektron mikroskop yordamida ko’rsa bo’ladi. Miofibrillalar mushakning qisqaruvchi elementlaridir.

Silliq mushak hujayralaridan qon tomirlar va ichi kovak ko’pgina ichki a’zolar (me’da, ichak, qovuq, bachadon)ning devorlari ana shu mushaklardan tashkil topgan. Silliq mushaklarning faoliyatini vegetativ asab tizimi idora etib boradi, uning qisqarishlari odamning hohish –istaklariga (ihtiyoriga) bo’ysunmaydi.