2-mavzu. Fotosintez va pigmentlar. Fotosintezning yorug‘lik va qorong‘ulik reaksiyalari

---

2-MAVZU
. FOTOSINTEZ VA PIGMENTLAR. FOTOSINTEZNING YORUG‘LIK VA 
QORONG‘ULIK REAKSIYALARI 
 
Reja: 
1.
Yorug‘lik reaksiyalari. 
2.
Fotosintez jarayonlarini tushunish uchun о‘tkaziladigan tajribalar. 
3.
Fotosintezning kimyoviy reaksiyalarida yorug‘lik nurining ahamiyati. 
4.
Fotosintez apparatining tuzilishi. 
5.
Yorug‘lik yutuvchi qismlar tizimining tuzilishi. 
6.
Elektronlar о‘tkazilishining mexanizmlari. 
7.
Xloroplastlarda proton о‘tkazilishi va ATF ning sintezlanishi. 
8.
Fotosintez apparatining qayta tiklanishi va uning boshqarilishi. 
 
Yorug‘lik reaksiyalari 
Yerdagi hayot birinchi navbatda quyoshdan о‘zlashtiriladigan quvvatga bog‘liqdir. Fotosintez 
quyosh energiyasining о‘zlashtira olishi mumkin bо‘lgan yagona biologik ahamiyatga ega bо‘lgan 
birdan-bir jarayondir. Bundan tashqari yerdagi energiyaning asosiy qismi fotosintetik jarayonlar 
tomonidan tо‘planadi. Qolgan energiya manbalari qazilma boyliklaridan olinadi. Bu bо‘limda biz 
fotosintez jarayonlari natijasida tо‘planadigan energiya asosida yotuvchi omillar va fotosintezning asosiy 
fizikaviy xususiyatlarini kо‘rib chiqamiz.
 
Fotosintez atamasi tо‘g‘ridan tо‘g‘ri tarjima qilinganda yorug‘lik nuridan foydalanib sintez qilish 
ma’nosini bildiradi. Bu bо‘limda kо‘rib chiqayotganimizdek, fotosintezlovchi organizmlar quyosh 
energiyasini uglerod birikmalarini sintezlash uchun ishlatadi. Bu jarayon quyosh energiyasi ishtirokisiz 
umuman amalga oshishi mumkin emas. Aniqroq qilib aytadigan bо‘lsak, quyosh energiyasi ta’sirida 
karbonad angidrid va suv ishtirokida uglevodlar hosil bо‘ladi va kislorod generatsiyalanadi (ajralib 
chiqadi.)