2-маъруза: Қишлоқ хўжалик тупроқларининг шўрланиш сабаблари. Шўрланган тупроқларнинг ҳосил бўлиши ва тузларнинг тарқалиши. Режа

Механик таркиби анча енгил ва сизот сувлари чиқиб кета оладиган тупроқли баланд жойларда сизот сувлар жуда чуқур жойлашади ҳамда буғланиб кетмайди. Шунинг учун пастликларга қараганда баландликлар камроқ шўрланади, чунки пастликлардан шўр сизот сувлар капилляр орқали тезроқ ва кўпроқ чиқади.

• Механик таркиби анча енгил ва сизот сувлари чиқиб кета оладиган тупроқли баланд жойларда сизот сувлар жуда чуқур жойлашади ҳамда буғланиб кетмайди. Шунинг учун пастликларга қараганда баландликлар камроқ шўрланади, чунки пастликлардан шўр сизот сувлар капилляр орқали тезроқ ва кўпроқ чиқади.

Суғориладиган ернинг тупроғи шўрланмаган бўлса, сизот сувлар сатҳи кўтарилиши биланоқ, биринчи навбатда дўнгликлар (микробаландликлар) шўрланади. Шунда ола шўрланган тупроқ ҳосил бўлади. Микробаландликларда сизот сув сатҳининг кўтарилиши (буғланиши), микропастликларда эса пасайиши бунга сабаб бўлади.

• Суғориладиган ернинг тупроғи шўрланмаган бўлса, сизот сувлар сатҳи кўтарилиши биланоқ, биринчи навбатда дўнгликлар (микробаландликлар) шўрланади. Шунда ола шўрланган тупроқ ҳосил бўлади. Микробаландликларда сизот сув сатҳининг кўтарилиши (буғланиши), микропастликларда эса пасайиши бунга сабаб бўлади.

Тупроқнинг сув ўтказувчанлиги ёмон бўлса, микропастликларга оқиб тушадиган сувнинг кўп қисми тупроқга сингмай, буғланиб кетади. Натижада бу ерларда аста – секин шўрхок доғлар ҳосил бўлиши мумкин.

• Тупроқнинг сув ўтказувчанлиги ёмон бўлса, микропастликларга оқиб тушадиган сувнинг кўп қисми тупроқга сингмай, буғланиб кетади. Натижада бу ерларда аста – секин шўрхок доғлар ҳосил бўлиши мумкин.
• Ер юзидаги микробаландликлар, шунингдек, микропастликларни текислаб юборишнинг аҳамияти жуда катта чунки бунда тупроқда ўсимлик учун энг қулай сув ва туз режими яратилади.