2-laboratoriya ishi cho’yanlar va uglerodli po‘latlarning

2-LABORATORIYA ISHI
CHO’YANLAR VA UGLERODLI PO‘LATLARNING
MIKROSTRUKTURASI

Ishdan maqsad. Metall va uning qotishmalarining siniq yuzasining
xarakteriga qarab makrostrukturalarini ko‘z bi¬lan, zarur bo‘lsa lupa yordamida 20
... 30 marta kattalashtirib kuzatish natijasida namuna yoki detalning puxtaligiga
putur etkazuvchi nuqsonlar (g‘ovaklik, darz, shlak qo‘shimchalar, tarkib notekisligi)
va boshqa ko‘rsatkichlarni o‘rganish.
Umumiy ma’lumot. Mikrostruktura analizi aloxida tayyorlangan metall
namunalarni mikroskop yordamida ichki tuzilishini tekshiradigan usuldir.
Mikroskop ostida metallarning ichki tuzilishini ko‘rinishiga mikrostruktura deyiladi.
Mashina detallari va turli konstruksiya elementlari konstruksion materiallardan turli
texnologik usullar bi¬lan olinadi. Ayrim texnologik sabablarga ko‘ra ularning
ishlatilish ko‘rsatkichlariga putur etkazuvchi nuqsonlar bo‘li¬shi mumkin. SHu
sababli ularning sifatini kuzatish maqsadida oddiy mikrostruktura analizidan
foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Texnika temirining va uglerodli po‘latning muvozanat xolatdagi
mikrostrukturasi. Texnika temirining va uglerodli po‘latning muvozanat xolatdagi
mikrostrukturasi, temirssementit holat diagrammasining chap tomonidagi pastki
qismi bilan xarakterlanadi. Tarkibida 0,02% gacha S bo‘lgan qotishmalar texnika
temiri deb ataladi; 0,02 dan 0,83 gacha. S-evtektoidgacha bo‘lgan po‘lat, tarkibida
0,83% S bo‘lgan qotishmalar evtektoidli va tarkibida 0,83% dan 2,14% gacha S
bo‘lgan evtektoiddan keyingi po‘latlar deyiladi.