2 Халқаро илмий-амалий конференция материаллари. Педагогик инновациялар, касб-ҳунар таълими бошқарув ҳамда педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларни малакасини ошириш институти, 2020 йил, 424 бет

КАСБИЙ ТАЪЛИМ ЎҚИТУВЧИСИНИНГ ТАЪЛИМ БЕРИШДАГИ КОМПЕТЕНЦИЯСИ 
 
Қиёмов Абдулла Хайиталиевич
- Илмий бўлим бошлиғи, Низомий номидаги ТДПУ Термиз 
филиали 
Аннотация 
Мақолада бўлажак касбий таълим ўқитувчиларининг меҳнат фаолияти ва кундалик ҳаёти учун 
зарур бўлган билим, кўникма ва малакани бериш, шунингдек, ўқувчиларнинг ҳаётий тасаввурлари 
билан амалий фаолиятларини ривожлантириш масалалари ёритилган. 
Калит сўзлар: 
касб таълими ўқитувчиси, билим, кўникма, малака, компетенция, малакали 
кадр, технология, таълим, тарбия. 
Аннотации 
В статье рассматриваются вопросы передачи знаний, навыков и компетенций, 
необходимых для работы и повседневной жизни будущих учителей профессионального образования, 
а также развития практической деятельности студентов с реальными представлениями. 
Ключевые слова:
учитель профессионального образования, знания, умения, квалификация, 
компетенция, квалифицированные кадры, технология, образование, воспитание. 
Annotations 
The state examines the transfer of knowledge, skills and competencies, which are necessary for 
the work and everyday life of future teachers of vocational education, which involve the development of 
practical actions of students. 

---

415 
Key words: 
vocational education teacher, knowledge, skills, qualifications, competence, qualified 
personnel, technologies, education, upbringing. 
Ўзбекистон Республикасининг «Таълим тўғрисида»ги қонуни, «Кадрлар тайёрлаш миллий 
дастури» ва «Давлат таълим стандартлари» талабларида ўқувчиларни ўқитишнинг умумий мақсад ва 
вазифалари белгилаб берилган.
 
Ўқувчиларни ўқитишда ҳозирги замон таълим шароитларини ҳисобга олган ҳолда ҳар бир 
жамият аъзосининг меҳнат фаолияти ва кундалик ҳаёти учун зарур бўлган билим, кўникма ва 
малакани бериш, шунингдек, ўқувчиларнинг ҳаётий тасаввурлари билан амалий фаолиятларини 
умумлаштириб бориб, борлиқ, тушунча ва муносабатларини улар томонидан онгли 
ўзлаштиришларига ҳамда ҳаётни тасаввур эта олишига кўмаклашиш; ўқувчиларда изчил мантииқий 
фикрлашни шакллантириб бориш натижасида уларнинг ақл-заковат ривожига, табиат ва жамиятдаги 
муаммоларни ҳал этишнинг мақбул йўлларини топа олишига кўмаклашиши; инсоният камолати, ҳаёт 
ривожи ҳамда умуминсоний маданиятнинг таркибий қисми сифатида бошланғич синфда 
эгалланадиган тасаввурларни шакллантиришдан иборат. 
Касбий таълим ўқитувчиси дарс жараёнида, дарсдан ташқари машғулотларда, тўгаракларда, 
турли кечалар, учрашувлар, қизиқарли мавзуларга бағишлаб турли тадбирлар ташкил қилиши 
мақсадга мувофиқдир. Булар билан бир қаторда ўқитувчи дарс вақтида, мавзуга боғлиқ бўлган
тушунчаларнинг фанга киритилиши уларнинг ривожланиб боришини тушунтириши лозим. Шу ерда 
таъкидлаш керакки, ўқитувчини бу жараёнларни тўла амалга ошириши учун маълум бир 
компетентликка эга бўлиши зарур[1].
 
Компетенция-соҳага оид билим, кўникма, малака, қарашлар мажмуи, шахснинг қадрияти ва
сифатлари, квалификациянинг намоён бўлиши ёки таъсир кўрсатиш қобилияти.
 
Ўқувчилар билан дарсдан ташқари машғулотларни ташкил қилишда, ўқитувчи ўқувчининг 
пассив тингловчи, эсда сақлаб қолувчи ва такрорловчи эмас, онгли иштирокчи бўлишини 
таъминлашдан иборат бўлади[2]. Шубҳасизки, бундай дарсларга тайёрланиш ва ўтказишда ўзига хос 
касбий компетенцияни ўзлаштирган бўлиши зарур. Жумладан, қуйидаги қобилиятларга эга бўлиши 
зарур: 
-
педагогика ва психологияга доир билимларга эга бўлиш;