2- ma’ruza: turizmda transport vositalarining infratuzilmasi reja

O‘zbekiston aeroportlari. O‘zbekiston aeroportlari davlat transporti infratizilmasining muhim qismidan biri bo‘lib, respublika shaharlari orasida hamda chet el mamlakatlari bilan tezkor bog‘lanishni ta’minlaydi. "O‘zbekiston havo yo‘llari" Milliy aviakompaniyasi tarkibiga 12 aeroport kiradi. Ulardan  beshtasi - Toshkent, Samarqand, Buxoro, Urganch, Termez  xalqaro aeroport maqomiga ega.

«TOSHKENT» Xalqaro aeroporti. Poytaxtning «Toshkent» aeroporti  so‘zsiz yetakchi aeroportdir. Yaqin chet el mamlakatlari aeroportlariga qaraganda geografik jihatdan juda qulay, yani MDH davlatlaridan Janubi-Sharqiy Osiyo, Yevropa va Amerikaga havo trassalarining kesishgan nuqtasida joylashgan.

«Toshkent» xalqaro aeroporti dunyoning barcha katta shaharlari bilan havo yo‘llari orqali bog‘langan.  U IKAOning ikkinchi kategoryasiga ega bo‘lib, turli rusumdagi samolyotlarni   qabul qiladi. 2001- yilda asosiy yo‘lovchi terminalini ta’mirlash jarayonida markaziy yo‘nalishlar aerovokzali ham zamonaviy usukunalar bilan jihozlanib, yangi qiyofaga ega bo‘ldi. Aerovokzal soatiga mingdan ortiq yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Har yil uning xizmatidan 2 milliondan  ortiq yo‘lovchi foydalanadi.

Bundan tashqari aerovokzalda tranzit yo‘lovchilar uchun alohida terminal va xizmat ko‘rsatish shahobchalari ham mavjud. Vokzal yonidagi hududdan ham ratsional foydalanilib, avtomobillar  uchun keng va qulay turur joylar qurib bitkazilgan. Shahar transportining qulay yo‘nalishlari  ham yo‘lovchilarni poytaxtning istalgan joyiga olib boradi. 

Aerovokzal binosida O‘zbekiston aholisi va mehmonlari uchun:

- barcha qulayliklarga ega keng va yorug‘ kutish zallari;

- tunu-kun ishlaydigan pasport, bojxona, chegara xizmatlari ;

- ma’lumotlar xizmati;

- bagaj jo‘natishning yangi konveyr tizimi;

- xalqaro telefon aloqasi;

- bilet sotish va bronlashtirish  kassalari;

- Duty-Free savdo shahobchasi;

- restoran, bar, «bir zumda» ovqatlanish punktlari;

-  valyuta almashtirish shahobchalari;

-  VIP zali (yuqori martabali kishilarga xizmai ko‘rsatish);

-  KIP zali (yuqori qulayliklarga ega) joylashgan.

Uchinchi qavatda «British Airvays», «Asian Airvays», «Aeroflot» va bir qator chet el aviakompaniyalari vakolatxonasi ofislari joylashtirilgani yo‘lovchilar uchun qo‘shimcha qulayliklar yaratadi.  

O‘ylab rejalashtirilgan ishlar aeroportning samolyotga olib boruvchi  keng va yorug‘ galereyalarida o‘z aksini topdi. Galereyadan yo‘lovchilar teleskopik trap orqali havo kemasi sahniga o‘tadilar.

Mahalliy yo‘nalishlar terminali binosi ham barcha qulayliklarga ega. Bu yerdan siz respublikamiz qadimiy shaharlari, sharq arxitekturasi durdonalari bo‘lmish  Samarqand, Buxoro, Xiva shaharlariga hamda viloyat markazlariga borishingiz mumkin. 

Mamlakatimizning bosh aeroporti dunyoning 30dan ortiq aviakompaniyalariga xizmat ko‘rsatayapti. Bu yerda har kuni o‘nlab bortlar yonilg‘i bilan ta’minlanadi.  «Toshkent» aeroportini rivojlantirish istiqbolli rejasida uni  mintaqalararo yo‘lovchi, yuk tashuvlari amalga oshiruvchi xalqaro markaz aylantirish mo‘ljallangan.