2 – дарс. Мавзу: Син ҳарфи

Зод ҳарфи

ﺾ

ﻀ

ﺿ

ﺽ

Зод ҳарфи танглай олдида айтиладиган, шовқинли, жарангли, портловчи «з» товуши бўлиб, уни талаффуз қилиш учун тил орқасини юмшоқ танглайига тақаш керак. Бундай товуш ўзбек тилида йўқ. Зоднинг ёзилиш усули худди сод ҳарфи сингари бўлиб, устидаги биргина нуқтаси билан фарқланади. Шунинг учун унинг тагига чизиқча қўямиз (з).

ض ض ض ضض ضض ضضض ضضض
То ҳарфи

ﻂ

ﻄ

ﻃ

ﻁ

То ҳарфи «т» ундошини ифодалайди. Бу ҳарф ўзбек тилида йўқ. Унинг талаффузи «т» товушини айтишда тил орқасини юмшоқ танглай томон яқинлаштириш орқали ҳосил қилинади. Шу сабаб бу ҳарфнинг талаффузи қаттиқ бўлади ва ўзбек тилидаги «т»дан фарқланади. Шунинг учун бу ҳарфнинг тагига чизиқча қўямиз (т) ва эски ўзбек ёзувидаги «те»дан шу томони билан фарқлаймиз. То ҳарфи муттасил ҳарфлар сирасига киради ва тўрт хил ёзилиш шаклига эга. Ҳарфнинг ҳамма шакллари сатр чизиғи устида ёзилади ва бошқа ҳарфлар билан уланишида ҳарфнинг шакли ўзгармайди. Бу ҳарфни ёзиш учун аввало сод ҳарфининг ёзилишига ўхшаган халқа шакли ёзилади ва орқа қисмига алифга ўхшаш чизиқча тортилади. Талаба, табобат, хат, Тоҳир каби сўзларнинг ёзилишида қўлланилади.

ط ط طط طط ططط ططط
طلبه طبابت خط طاهر خطات خطر شرط