№1–маъруза

Л_А =20ℓq( ) (5)


Бу ерда: Р_а–товуш босимининг ўрта квадратик қиймати, шовқин ўлчагич
кўрсатишини тузатиш билан, Па;
Роқ 2х10^-5-товуш босимининг “остона” ўрта квадратик қиймати, Па.

Ишлаб чиқариш шароитларида частоталарнинг октавали полосаларидаги товуш босимининг жоиз даражалари, ишлаб чиқариш бинолари ичи ва саноат корхоналарининг ҳудудидаги иш ўринларидаги кенг полосали шовқиннинг товуш даражалари ва эквивалент даражалари 2-жадвалда берилган.

Кенг полосали шовқиннинг товуш даражалари ва эквивалент даражалари
№2-жадвал

Иш жойлари	Ўрта геометрик частотаси дБ октава полосаларидаги товуш босими даражалари, Гц								Товушнинг даражалари ва эквивалент даражалари дБ А
	63	125	250	500	1000	2000	4000	8000	85
Ўзгармас (дои-мий) иш жой-лари ишлаб чиқариш бино-ларидаги ва корхона ҳуду-дидаги иш зоналари	99	92	86	83	80	78	76	74

Стандарт, товуш даражаси 85 дБ А дан юқори бўлган зоналарга махсус белгилар қўйишни, бундай зоналарда ишлайдиганларни индивидуал ҳимоя воситалари билан таъминланишини талаб этади. Шунингдек, қайси октавали полоса бўлмасин, товуш босимининг октава даражаси 135 дБ дан юқори бўлган зоналарга, қисқа муддатга бўлса ҳам, одам киришини тақиқлайди.
2. Шовқиндан ҳимояланиш воситалари ва усулларининг умумий таъсири ГОСТ 12.1.029-80 (“ССБТ. Средства и методи защиты от шума. Классификация”) номли ҳужжатда берилган.
Ишловчиларни шовқиндан ҳимоялаш умумий воситалар ва усуллар билан ҳам, шахсий воситалар билан амалга оширилади. Биринчи навбатда умумий воситалардан фойдаланиш керак. Улар, шовқин манбаига нисбатан икки хилга ажратилади: манбанинг ўзида пасайтирувчи ва манба билан ҳимояланувчи объект оралиғида пасайтирувчи воситалар.
‑ биринчиси энг самарали
‑ иккинчиси самарасизроқ ва қимматга тушади.
Шовқиннинг манбаининг ўзида сўндирадиган воситаларни танлаш шовқин қандай ҳосил бўлишига боғлиқ.
1-расмда ходимларни шовқиндан ҳимоя қилиш восита ва усуллари.