19-mavzu. Metall, vakuum va gazlardagi elektr toki. Reja

Takrorlash uchun savollar.
1. Metall o'tkazgichlardagi tok kuchi ifodasini yozib bering.
2. Metallarda elektr qarshilikning yuzaga kelish sababi?
3. Ionlanish deb nimaga aytiladi.
4. Rekombinatsiya deb nimaga aytiladi.
5. Vakuumga ta'rif bering. Undan elektr toki o'tadimi?
6. Termoelektr hodisa deb nimaga aytiladi.
7. Zeeman effekti nima.
8. Pel`e`e effektini tushuntirib bering
9. Tompson effektini ta'riflab bering.
10. Gazlardagi elektr toki deb imaga aytiladi.
11. Gaz razryadi deb nimaga aytiladi.
12. Yarimo'tkazgichlarda elektr toki.
13. Vakuumda elektr toki.
14. Elektrolitik disotsiatsiya deb nimaga aytiladi.
15. Faradey soni nima?
16. Elektrolitlarda elektr tokini tashuvchilar qanday yuzaga keladi?
17. Faradey qonunlariga ta'rif bering
18. Elektrolit deb nimaga aytiladi?
19. Elektrolizga ta'rif bering.
20.Mustaqil razryad nomustaqil razryaddan nima bilan farq qiladi?
Masalalar.
1-masala.
0⁰S va 600⁰S da temir o'tkazgichni qarshiligi 2 Om va 10 Om. Temirning temperatura koeffitsienti nimaga teng?
Berilgan:
R₀=2 Om
R=10 Om
t₁=0⁰ S
t₂=600⁰S
Yechim:
Metallarning qarshiligini temperaturaga bog'liqligi:

Bu ifodani, temirning temperatura koeffitsienti – α orqali ifodalaymiz:

∆t= t₂-t₁= 600⁰C
T=t+273,15
Son qiymatlarini qo'yish natijasida
Javob: α=1/150 K^-1
2-masala.
Yuk mashinasining starteriga 100 A tok berilayotgan, diametri 5 mm bo'lgan mis simdagi elektronlarni siljish tezligi qanday. Misni molyar massasi
Berilgan:
I=100 A
d=0,005 m


Topish kerak: ?=?
Yechim: O'tkazgichdagi tok kuchi:

Bu formuladan tezlikni ifodalaymiz:

Elektronlar kontsentratsiyasini quyidagi formuladan topamiz:

Elektronlar sonini quyidagi formuladan topamiz:

m=ρV va V=S/t , u holda n=( ρ /μ)• N_A
Ko'ndalang kesim yuzasi:

Bularning barchasini hisobga olgan holda elektronlarning siljish tezligini
aniqlaymiz:

Son qiymatlarini qo'ysak:
υ=0,4 мм/с
Javob: υ=0,4 мм/с