19-mavzu Asinxron motorning aylanish chastotasini rostlash Asinxron generator undagi elektromagnit jarayonlar va tavsiflari

19-mavzu Asinxron motorning aylanish chastotasini rostlash Asinxron generator undagi elektromagnit jarayonlar va tavsiflari
.
Reja:
Faza rotorli asinxron motor aylana diagrammasi.
Asinxron motor ish tavsifi.
Ishga tushirish.
Aylanish chastotasini rostlash.
Faza rotorli asinxron motor aylana diagrammasi.
Aylana diagrammasini asoslash. Asinxron mashina toklarining doiraviy diagrammasi sirpanishning har qanday qiymatida mashinaning ish rejimini xarakterlaydigan barcha elektromagnit kattaliklarni bilvosita aniqlashga imkon beradi.
Asinxron motorning aktiv va induktiv qarshiliklari nisbatan o‘zgarib turishi mumkin. Bunday motorlar toklarining o‘zgarish diagrammasi ancha murakkab xarakterga ega bo‘ladi. Lekin asinxron motorning tavsiflari to‘g‘risida dastlabki ma’lumotlarga ega bo‘lish uchun toklarning soddalashgan doiraviy diagrammasidan foydalanish amaliy ahamiyatga ega.
Quyida parametrlari o‘zgarmas deb va o‘zgaruvchan kattaliklar (kuchlanish, tok, MYUK va boshq.)ning o‘zgarishi sinusoidal shaklda deb taxmin qilingan asinxron motorning soddalashgan doiraviy diagrammani qurish tartibi bilan tanishamiz. Bunday motorlar stator va rotor toklarining o‘zgarish diagrammasi aylana shaklda bo‘lgani uchun uni toklarning doiraviy diagrammasi deyiladi.
Mazkur diagramma asinxron motorning soddalashgan G-simon almashtirish sxemasi asosida quriladi. Bu sxemaning magnitlanish sho-xobchasi parametrlari o‘zgarmasdir. Ishchi shoxobcha (r₂+ jx₂) esa o‘zgaruvchan parametr (r₂)ga ega. Bu shoxobcha uchun diagrammani kuchlanishlarning to‘g‘ri burchakli uchburchagi AVS ko‘rinishida tasvirlab berish oson hisoblanadi. Bu uchburchakning katetlari: = U_L= I₂x₂ va = U_r= I₂r₂ – kuchlanish U₁ ning tegishlicha reaktiv va aktiv tashkil etuvchilari; = U₁= U_r+ jU_L – motorga berilgan kuchlanish. AVS uchburchakning har bitta tomo-nini x₂ ga bo‘lib NDS uchburchagini hosil qilamiz. Bunda katet –I₂ tok vektorini tasvirlaydi. Bu vektorga ordinatalar o‘qining musbat yo‘nalishida ₂ = arctg(x₂/ r₂) burchak ostida U₁ kuchlanish vektorini qo‘yamiz.
Agar aktiv qarshilik r₂ o‘zgartirilsa, unda zanjirdagi tok ham o‘zgaradi, uchburchakning katetlari yangi holatni ( va ) egallaydi, lekinuchburchakning = U₁/ x₂ gipotenuzasi o‘zgarmay qoladi.
SHunday qilib, elektr zanjiri (ishchi shoxobcha)ning yangi ish rejimi diagrammada D₁ nuqtaning holati bilan aniqlanadi. Agar aktiv qarshilik r₂ ni keng ko‘lamda (0 dan  gacha) o‘zgartirilsa, unda –I₂ tok vektori diagramma-
da har xil holatni egallaydi va U₁/ x₂ diametrli aylanani tasvirlaydi.
Agar aktiv qarshilik r₂ = 0 (sof induktiv yuklama) bo‘lsa D nuqta S
nuqtaning ustiga tushadi. Aktiv qarshilik r₂ =  bo‘lganda tok I₂ = 0 va shu sababli D nuqta S nuqtaning ustiga tushadi. Agar aktiv qarshilik 0 < r₂ <  raliqda bo‘lsa –I₂ tok vektorining uchi NDC aylanada har xil holatni egallaydi.
Agar a va b-rasmlarda ko‘rsatilgan diagrammalar birga qo‘shilsa G-simon almashtirish sxemaning (asinxron motorning desa ham bo‘ladi) doiraviy diagrammasi hosil bo‘ladi (d-rasm). I₀ va –I₂ tok vektorlarini qo‘shib stator toki I₁ vektorini olamiz. Bu vektor kuchlanish vektori U₁ ga nisbatan faza bo‘yicha ₁ burchakka siljigan. Doiraviy diagramma toklari aylanasining diametri =(U₁/ x_qt) / m_i , bu erda m_i – tok masshtabi, A/ mm.
Agar diagrammani qurish motorni hisoblashda amalga oshirilsa, unda zaruriy parametrlar hisoblash jarayonida aniqlanadi. Agarda doiraviy diagrammani tayyor motor uchun qurish kerak bo‘lsa, unda diagrammaning dastlabki parametrlarini aniqlash uchun yuksiz ishlash va qisqa tutashuv tajribalari natijalaridan foydalanish zarur bo‘ladi.
Bu diagrammani yuksiz ishlash va qisqa tutashuv tajribalaridan olin-
gan qiymatlar yordamida qurish eng sodda usul hisoblanadi.