187 Parpi turlari- juda ham zaharli alkaloidlar manbai Reja Kirish Adabiyotlar sharhi

Kimyoviy tarkibi. Ildiz tuganak tarkibida 2,35 foizgacha, alkaloidlar Gumladan, 0,6 foiz akonitin, 0,24 foiz zongorin va 0,1 foiz monoatsetil zongorin) bo'ladi. O'simlikning yer ustki qismi ham zaharU bo'Ub, tarkibida 0,5 foizgacha alkaloidlar saqlaydi. Mahsulot alkaloidlarini ikki guruhga bo’liish mumkin: 1. Ko'p atomli aminospirtlarning o'simlik kislotalari bilan hosil qilgan murakkab efrrlari - akonitinlar. Bu birikmalar nihoyatda zaharli. 2. Sof holdagi aminospirtlar - atizinlar. Asosiy alkaloidi bo'lgan akonitinning gidrolizlanishi natijasida kam zaharli akonin, benzoat va sirka kislotalar hosil bo'ladi. Ildiz tuganakda alkaloidlardan tashqari kraxmal va organik kislotalar bo'ladi.
Ishlatilishi. Parpi o'simligining preparati og'riq qoldiruvchi vosita sifatida bod, nevralgiya, tish og'rig'i, migren va boshqa kasalliklarda ishlatiladi (teriga surtiladi). Bu o'simlik preparati nihoyatda zaharli bo'lganidan keyingi vaqtlarda deyarli ishlatilmaydi.