187 Parpi turlari- juda ham zaharli alkaloidlar manbai Reja Kirish Adabiyotlar sharhi

1.5 Tarkibida diterpen unumli alkaloidlar saqlovchi dorivor o’simliklar
OQDAHANLI PARPI YER USTKI QISMI -HERBA ACONITI LEUCOSTOMI
O'simlikning nomi. Oqdahanli parpi - Aconitum leucostomum Worosch.;
ayiqtovondoshlar - Ranunculaceae oilasiga kiradi.
Ko'p yillik, 50-200 sm balandlikdagi o't o'simlik. Poyasi qirrali, yuqori qismi yopishqoq bezli tukli. Barglari yirik, qalin, yuraksimon yoki buyraksimon dumaloq, uzunligi 10-20 sm, , eni 20-40 sm bo'lib, plastinkasi 5-llta keng lansetsimon yoki deyarli uchburchaksimon bo'lakchalarga bo'lingan. Barglari poyaga bandi bilan ketma-ket joylashgan. To'q gunafsha. rangli gullari poya uchidagi ko'pgulli shingilga to'plangan. Mevasi - 10-18 mm uzunlikdagi tukli yoki tuksiz 3 bargcha. lyun-iyulda gullaydi, iyul-avgust (sentabr)da mevasi yetiladi. O'simlilming hamma qismi zaharli. Geografik tarqalishi. Qirg'iziston va Qozog'istonning baland tog'li tumanlaridagi o'rmonlarda, o'rmon chetlarida, Alp yaylovlarida hamda tog'dagi daryo va daryochalar qirg'oqlarida ham boshqa namli yerlarda o'sadi. O'simlik bu yerlarda katta parpizorlar tashkil qiladi. Uning asosiy sanoat talabini qondiradigan katta zaxirasi Issiqko'lning sharqiy qismida joylashgan.