10
Июнь
17
madaniyatli. usullarini,. demokratik. tamoyillarni. o‘zlashtirib. bormoqdalar.. “Vatan. manfaati,.
mustaqillik manfaatini hamma narsadan ustun qo‘yadigan, qalbida o‘ti va erk tuyg‘usi bor,
g‘ayratli, kuyunchak”, ayniqsa, bugungi kun millat ehtiyoji va jahon talablariga javob bera
oladigan. yosh. va. talantli. avlod. asta-sekin. maydonga. kirmoqda.. Xullas,. yutuqlar. bisyor.. Eng.
muhimi,.xalq,.millat.o‘zligini.anglab.bormoqda... inson. agar. Haq. yo‘lida. astoydil. urinsa,.
ko‘p. ish. qo‘lidan. keladi..ammo. insonlarda. faqat. fazilatlar. emas,. qusurlar. ham. bor.. Masalan,.
g‘aflat,.shahvatparastlik,.takabburlik..insoniy.illatlar.ichida.eng.qattoli.–.xudbinlik.balosi,.nafs.
balosidir.. Bu. kasallik. jami. ahli. basharga. begona. emas.. shunga. qaramay,. dunyoning. ko‘pgina.
mamlakatlarida.jamiyat.bu.illatni.qandaydir.hududlarda.jilovlashga.erishgan..Har.bir.inson.o‘z.
huquqi. va. mas’uliyati. me’yorlarini. muayyan. o‘lchovlarda. saqlab. borishga. odat. hosil. qilgan..
Afsuski, sobiq totalitar tuzum davrida ayni shu me’yorlarning asos tomirlari qirqib tashlandi,
tub. ma’naviy. negizlariga. jiddiy. rahna. solindi.. Kommunistik. aqidaparastlar. diktaturasi. 70. yil.
davomida,.izchil.sur’atda.million-million.xalqlarni.yalpi.manqurtlashtirish.siyosatini.olib.bordi..
Bu tuzum turli millat, turli o‘lkalarni majburiy ravishda bir partiya izmiga bo‘ysundirgan qurama
mamlakat. aholisini. millatsiz,. ma’naviyatsiz,. mustaqil. o‘y-fikrsiz. “kommunizm. quruvchilari”.
atalmish qiyofasiz mavjudotlarga, dunyoga hukmdorlik orzusida bo‘lgan kichik bir guruhning
irodasini quloq qoqmay ijro etuvchi ulkan mexanizmning “parrak” va “vintcha”lariga aylantirish
niyatida.edi..Va.darhaqiqat,.o‘z.manfur.niyatlarini.ancha-muncha.amalga.oshirib.ulgurdi..lekin.
shuni ham aytish kerakki, bu masala qanchalik o‘tkir bo‘lmasin, biz uni echishda ortiqcha
hissiyotlarga berilmasdan, ilmiy asosda, har tomonlama o‘ylab, keng jamoatchilikning xohish-
istaklarini. inobatga. olib. ish. tutdik.. shu. maqsadda. 1993. yil. 2. sentyabrda. yurtimizda. «lotin.
yozuviga.asoslangan.o‘zbek.alifbosini.joriy.etish.to‘g‘risida»gi.qonun.qabul.qilindi..O‘tgan.davr.
mobaynida ana shu qonun ijrosini ta’minlash bo‘yicha juda katta ishlar amalga oshirilganini
ta’kidlash. lozim..avvalo,. o‘zbek. tilining. lotin. yozuvi. asosidagi. imlo. qoidalari. ishlab. chiqildi.
va. hayotga. tatbiq. etildi.. Bugungi. kunda. mamlakatimizda. ta’limning. barcha. bosqichlarida. ana.
shu.alifbo.asosidabilim.berilmoqda..lotin.yozuvida.chop.etilayotgan.kitob.va.darsliklar,.o‘quv.
qo‘llanmalari, gazeta-jurnallar, reklama va e’lonlar, davlat hujjatlari hozirgi vaqtda bu imlo
madaniy.hayotimizning.ajralmas.qismiga.aylanib.borayotganini.ko‘rsatadi..shu.bilan.birga,.bu.
masalaga mantiqiy ko‘z bilan qaraydigan, eng muhimi, xalqimizning ko‘pmillatli ekanini inobatga
oladigan bo‘lsak, ayrim milliy guruhlar kirill yozuvini ishlatishini nazarda tutib, yuqorida tilga
olingan. qonunda. bu. imlodan. foydalanish. uchun. ham. imkoniyat. yaratish. ko‘zda. tutilgan..ayni.
vaqtda jamiyatimizda til madaniyatini oshirish borasida hali ko‘p ish qilishimiz lozimligini ham
unutmasligimiz. zarur.. ayniqsa,. ba’zan. rasmiy. muloqotlarda. ham. adabiy. til. qoidalariga. rioya.
qilmaslik, faqat ma’lum bir hudud doirasida ishlatiladigan sheva elementlarini qo‘shib gapirish
holatlari. uchrab. turishi. bu. masalalarning. hali-hanuz. dolzarb. bo‘lib. qolayotganini. ko‘rsatadi..
Bu. haqda. so‘z. yuritganda,. bobomiz. alisher. Navoiyning. «Tilga. e’tiborsiz. –. elga. e’tiborsiz».
degan so‘zlarida naqadar chuqur hayotiy haqiqat mujassam ekaniga yana bir bor ishonch hosil
qilamiz..Barchamizga.ma’lumki,.inson.o‘zligini.anglagani,.nasl-nasabini.chuqurroq.bilgani.sari.
yuragida. Vatanga. muhabbat. tuyg‘usi. ildiz. otib,. ulg‘aya. boradi.. Bu. ildiz. qancha. teran. bo‘lsa,.
tug‘ilib. o‘sgan. yurtga. muhabbat. ham. shu. qadar. yuksak. bo‘ladi.. Xulosa. qilib. shuni. aytishimiz.
mumkinki, mustaqillikdan so‘ng birinchi Prezidentimiz tashabbusi bilan yurtimizda ma’naviyat
va.san’at.sohalariga.alohida.e’tibor.qaratildi..Xususan.ma’naviyat.sohasiga.alohida.etibor.berildi.
chunki. ma’naviyatsiz. millat. hech. qachon. taraqqiyotga. erisha. olmaydi.. Birinchi. Prezidentimiz.
i.a.Karimovning.“Yuksak.ma’naviyat.–.yengilmas.kuch”.asarida.ham.shunga.alohida.to‘xtalib.
o‘tib shunday degan edi: “insoniyatning ko‘p ming yillik tajribasi shundan dalolat beradiki,
dunyodagi zo‘ravon va tajovuzkor kuchlar qaysi bir xalq yoki mamlakatni o‘ziga tobe qilib,
bo‘ysundirmoqchi, uning boyliklarini egallamoqchi bo‘lsa, avvalambor, uni qurolsizlantirishga,
ya’ni eng buyuk boyligi bo‘lmish milliy qadriyatlari, tarixi va ma’naviyatidan judo qilishga
urinadi..Buning.tasdig‘ini.uzoq.va.yaqin.tarixdagi.ko‘p-ko‘p.misollarda.yaqqol.ko‘rish.mumkin..
Chunki har qaysi millat yoki xalqning ma’naviyati uning bugungi hayoti va taqdirini, o‘sib
kelayotgan farzandlarining kelajagini belgilashda shak-shubhasiz hal qiluvchi ahamiyat kasb
etadi.”.Bundan.tashqari.san’at.sohasida.ham.bir.qancha.ishlar.amalga.oshirildi..Bugungi.kunda.
respublikamizning 64 ta oliy ta’lim muassasalarida 286,3 ming talaba, shu jumladan 273,7 ming
talaba.bakalavriatda.va.12,6.ming.talaba.magistraturada.tahsil.olmoqda..Bu.esa.ularning.bo‘sh.
vaqtlarini mazmunli tashkil etish, ularning milliy badiiy an’analarning mazmuni va shakllari
bilan.tanishtirish.imkonini.beradi..
274
Do'stlaringiz bilan baham: |