16-mavzu. Ayirish tizimi kasalliklari, patogenezi va farmakoterapiya asoslari Reja

Kechishi. O‘tkir kechishi 1-2 hafta davom etadi yoki uremiya tufayli hayvonning o‘limi bilan tugadi. Ba’zan surunkali shaklga aylanadi va oylab davom etadi.
Tashxisi. Qisqa vaqt ichida gipertoniya, shishlar, proteinuriya, oliguriya, gematuriya belgilarining paydo bo‘lishi, siydikda epiteliy va silindrlarni bo‘lishi kabi belgilari e’tiborga olinadi. Nefroz, pielit, urotsistit, siydik-tosh kasalliklaridan farqlanadi. Nefrozda - gematuriya, gipertoniya, yurak gipertrofiyasi kuzatilmaydi.
Prognoz o‘tkir kechganda ko‘pincha yomon, surunkali kechishida ko‘pincha davolash samara berishi mumkin.
Davolash. Optimal sharoit, 1-2 sutka davolashda och holda saqlash tavsiya etiladi tez hazmlanadigan, oqsilsiz, tuzi kam oziqalar beriladi. Gushtxo‘r hayvonlarga sutli parhez tavsiya etiladi. Suv berish chegaralanadi.
Medikamentoz davolash yurak etishmovchiliklari va gipertoniyani yo‘qotish, sensibilizatsiya va allergik holatga qarshi, antimikrob va uremiyani oldini olishga qaratilgan bo‘lishi kerak. Buning uchun naprestyanka, kofein, kamfora preparatlari, diurezni kuchaytirish maqsadida temisal, kaliy atsetat, kaliy nitrat, diakarb va laziks preparatlari tavsiya etiladi. Kasallikning dastlabki bosqichlarida allergik holatni yo‘qotish va sensibilizatsiyani pasaytirish maqsadida paranefral novokainli blokada qilinadi yoki 0,5-1 % novokain eritmasidan 100-200 ml, askorbin kislotasi bilan aralashtirib venaga yuboriladi, 25%-li magniy sulfat eritmasidan katta hayvonlarga 20-40 ml vena qon tomiri orqali yuborish, gormonal preparatlardan prednizolon, kortikotropin, kortizon, deksametazon kabilarni tavsiyanomasiga asosan qo‘llash nefritni o‘tkir va shuningdek, surunkali keshishida ham yaxshi natija beradi.
Keng ta’sir etish xususiyatiga ega antibiotiklar va sulfanilamid preparatlari bilan davolash kursi o‘tkaziladi. Bunda urosulfan, biseptol, etazol kabilar yaxshi samara beradi. Uremiya sindromi kuzatilganda qon oqizib yuborish, rezerpin, gipoteazid preparatlari tavsiya etiladi.