16-gruppacha elementlari va ularning birikmalari Reja: Elementlar atomlari xossalarining umumiy tavsifi va elektron formulalari Kislorod va uning olinishi

Yakka va qo’sh bog’ning energiyasi (kdj/mol)

Element	Bog’ E=E	Energiya	Bog’ E- E- E	Energiya
Kislorod	O=O	493.6	O-O-O	146x2=292
Oltingugurt	S=S	421.3	S-S-S	265x2=530

Bundan ko’rinadiki oltingugurt uchun ikkita yakka -bog’ hosil bo’lishi bitta qo’sh bog’ ( + ) dan energiya ko’p sarf bo’ladi (530-421=109 Dj/mol). Kislorod uchun esa bitta qo’sh bog’ hosil bo’lishi energetik qulay (494-292=202 kdj/mol), ikkita yakka bog’ga nisbatan. Kisloroddan oltingugurtga tomon qo’sh bog’ning hosil bo’lish barqarorligining kamayishiga sabab p-orbital o’lchamining oshishi va ularning bir-birini qoplashining kamayishidir. Kislorod uchun katenasiy chegaralangan: O₃ ozon, O₄F₂. Oltingugurt, selen va tellur uchun katenasiy hodisasi ko’p tarqalgan, - E- E- zanjirli va halqali birikmalar hosil qiladi. Xromatografiya usulida oltingugurt uchun quyidagi halqalar identifikatsiya qilingan S_n, 6 n 23. Katenasiy oddiy moddalar bilan chegaralanib qolmagan, bir qancha gomoatomli zanjir va halqalar bo’lib ular stabil - H, - Cl - , gruppalari bilan tugaydi:

Polisulfanlar	(0
Dixlorpolisulfanlar	(O < n 100) :
Politionatlar	(1 n 22): i t.d.
Siklik polikationlar		.

Allatropiya va polimorfizm katenasiy bilan bog’langan. Allatropiyaga misol O₂ va O₃, S₂ va S₈. Polimorfizm monoklinnik va rombik oltingugurt tarkibi bir xil halqa - S₈